Wykaz Poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939 - 1946
(Zbigniew Stós)
2019-04-22
„Żołnierz polski walczył i umierał, wierząc, że przez swoją ofiarę kładzie podwaliny pod budowę lepszego świata, świata bardziej ludzkiego” Jan Paweł II W maju obchodzić będziemy 75. rocznicę bitwy pod Monte Cassino a 1 września 80. rocznicę wybuchu II Wojny Światowej. Z tej okazji apeluję do czytelników portalu o pomoc w przypomnieniu Tych, którzy walczyli i umierali za wolną Polskę. Poniżej zamieszczam listę żołnierzy z dawnego i obecnego powiatu brzeskiego poległych i zmarłych w walce z Niemcami przy boku aliantów [1]. Listę uzupełniłem informacjami, jakie udało mi się odnaleźć w Internecie, dostępnej mi literaturze oraz w poprzednio zamieszczonych artykułach na tym portalu. Przy większości nazwisk znajduje się kilka skąpych informacji, dlatego liczę na współpracę osób odwiedzających portal brzesko.ws w zbieraniu i udostępnianiu wszelkich informacji dotyczących wymienionych żołnierzy a także wszystkich, którzy na tej liście nie znaleźli się, w tym poległych i walczących rodaków przy boku Armii Czerwonej. Cześć ich pamięci! Wykaz Poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939 - 1946 Dane podane są w następującej kolejności: Nazwisko i imię, stopień, data urodzenia, miejsce urodzenia, miejsce zgonu, kraj, cmentarz i lokalizacja grobu (*).
Francja 1939 - 1940
Kądziela Michał, ppor., maj 1912, Czchów, p, Brzeska; 16.6.1940; Lostroff, Lotaryngia, Francja, CW. Norwegia - Narwik 1940
Bolek Stanisław, kapr., 17.4.1912, Przyborów, p. Brzesko; 28.5.1940; Narwik, Norwegia, C. Skołe-Haakwik.
Libia Tobruk 1940
Wilczek Józef, strz., 3.3.1904.(4.3.1907), Dobrodzież (Dobrociesz), p. Brzesko; 28.9.1941; Tobruk, Libia, BCW, gr. 788 (Kwatera VI, Rząd L, Grób 4.).
Francja 1941- 1946
Pociecha Stanisław, strz., 29.3.1921, Poleśnica (Paleśnica), p. Brzesko; 29.9.1945; Metz, Francja, C. de l'Est. Tyszkowski Józef, szer., 22.3.1923, Okocim, p. Brzesko; 14.12.1945; Paryż, Francja, ameryk. CW. Solers.
Szwajcaria 1940 - 1946
Gawlik Adam, ogn. 11.12.1901, Okocim, p. Brzesko; 19.8.1943; Tramelan, Bern, Szwajcaria, CK. Niedziela Jan. sap., 8.12.19.11, Górka, p. Brzesko; 21.2.1941; Sion, Szwajcaria. Wilk Antoni Tomasz, strz., 8.12.1900, Strzalce Wielkie, p. Brzesko; 24.12.1944; Fehraltorf, Zilrich, Szwajcaria, gr. 299.
Dowództwa i Oddziały w Wielkiej Brytanii 1940 - 1946 Frankowicz Józef, wachm., 26.1.1906, Poręba Spytkowska, p. Słotwina-Brzesko; 15.1.1944; Morpeth, W. Brytania, CK, Kwatera grobów wojennych, Rząd AD, grób 35. I Dywizja Pancerna 1943 - 1946 Czesak Michał, st. strz., 11.9.1904, Niedzieliska, p. Brzesko; 11.8.1944 (zginął od niemieckiego pocisku podczas ataku na Montboint); Langannerie, Francja, OP, gr. III-F.8.. Eks. | | (źródło: tutaj ») Nazwisko na tabliczce nagrobkowej jest przekręcone | Kobielski Wilhelm, sierż., 8.1.1912, Radlów, p. Brzesko; 14.8.1944 ; Langannerie, Francja, CP., gr. II-B-7. Eks. Kupkiewicz Antoni; kapr., 5.6.1914, Zakliczyn, p. Brzesko; 30.9.1944 (Merksplas); Lommel, Belgia, CW., grób. IV-A-8 (lub A-2).
IX Armia Polska pod Dowództwem gen. Andersa w ZSRR 1941-1942 Bant Józef, plut., (7)1898, Mokrzyska, p. Brzesko; 20.4.1942; St. Kermine, gr. IV-43a. Bystroń Karol, strz.. 1.1.1903, Gnoińsk (Gnojnik), p. Brzesko; 28.5.1942; Guzar, CK, gr. V. W.-11. Cichoński Henryk, kan., 25.3.1915, Lustowicze (Łusławice?), p. Brzesko; 2.6.1942; Szaehrisiabs, CW, gr. (?). Fajt Tadeusz, st.strz 18.11.1900 (1897), Gnojnik, p. Brzesko, w, Kraków; 19 (31). 7.1942; Kermine, CM, gr. 5-15-1. Gala Stanisław, strz., (?)1912, Szawszyn (Sufczyn?), p. Brzesko; 3.4.1942; St. Kitab, CW. Jaszczur Adam, kapr., 10.12.1910, Brzesko, w. Kraków; 27.3.1942; St. Kermine, gr. 4-11. Jurkiewicz Józef, uL, 12.4.1912, Kończyska, p. Brzesko; 6.7.1942; Kenimech, CW, gr. 149-2. Król Wojciech, strz., 16.5.1917, Chałupki Biskupie, p. Brzesko; 19.6.1942; Kerniine, CM, gr. 7-13-1. Kwiatek Jerzy, wachm., (?)1892, Przyborów, p. Brzesko; 18.5.1942; Kermine, CW. Lis Jan, strz., 14.9.1909, Rudy Rysie, p. Brzesko; 201.1942; Kenimech, CW, gr. 151-1. Miłek (Mitek) Józef, st. strz.. 4.10.1907, Czechów (Czchów), p. Brzesko; 26.3.1942; Kenimech, CW, gr. 81-2. Oleksiuk, st. strz., 8.10.1897, Ujście Solne, p. Bochnia; 8.3.1942; Ke-nimech, CW, (?). Okoński Piotr, kapr., 1.11.1899, Szewczyn (Sufczyn); p. Brzesko; 26.3.1942; Czokpak, C. przy st. zbornej, gr. 19. Pasierb Mieczysław, strz., 15.9.1908, Przyborów, p. Brzesko; 15.3.1942; Guzar, CK, gr. XIII-11. Pichner Andrzej, strz., 5.8(4.12.).1909, Ruda Kameralna, p. Brzesko; 9.3.1942; Kermine, CM, gr. 1-3. Salamon (Salaman) Marcin, strz., (?)1908, Czechów (Czchów), p. Brzesko; 8.5.1942; Guzar, CK, gr. VI.C.-8. Stolarz Jan, kapr., 14.9.1906, Biskupice Rud. (Biskupice Radłowskie), p. Brzesko; 25.3.1942; St. Kermine, gr. IV-8. Ulatowski Jan, strz., 18.7.1919, Jadowniki, p. Brzesko; 31.3.1942; Kenimech, CW, gr. 59-2. Wolsza Jan, strz., 30.11.1908, Przyworów (Przyborów), p. Brzesko; 4.4.1942; St. Kermine, CW, gr. 111-20.
Baza ewakuacyjna w IRANIE 1942 Kraj Mieczysław, bomb., (7)1908, Lewniowo (Lewniowa), p. Brzesko; 6.9.1942; Teheran, Iran, CCK, dz. p., gr. L.3.162. Kuraś Stanisław, strz., -19.12.1879, Mokrzyska, p. Brzesko; 10.4.1942; Teheran, Tran, CCK, dz. p,, gr. A.4.24. Stawiarz Marian, kan., 1.12.1905, Woł-Rudka (Wał-Ruda), p. Brzesko, w. Kraków; 26.8. 1942; Teheran, Iran, CCK, dz. p., gr. L.1.118.
II Korpus środkowy Wschód - Włochy – W. Brytania 1942 - 1946 Babirecki Piotr, ppor., 31.1.1913, Więckowice, p. Brzesko; 12.5.1944; Monte-Cassino, Włochy, CP, gr. 7-A-11. Eks. Biernat Stanisław, st. strz., 26.11.1921, Uszew, p. Brzesko; 25.6,1944; Loreto, Włochy, CP, gr. 5-G-12. Eks. Chamielec Stanisław, kan., 17.4.1925, Bielcza, p. Brzesko; 7.11.1942; Khanaqin, Irak, BCW, gr. 2-D-4. Ciesielczyk Jan, strz., 23.10.1912, Kaściszowa (Chawściszowa?), p. Brzesko; 16.10.1943; Baragwa-nath, Afryka Płd., West Park Cem., gr. 99. 187
Ciura Jan, strz., 24.8.1914, Uszew, p. Brzesko; 31.5-1944; Monte-Cassino, Włochy, CP, gr_ 2-D-7. - 2 Brygada Pancerna
fot. Marek Białka, X.2006r.
Czuj Władysław, sierż., 19.7.1899, Borzęcin, p. Brzesko; 2.3.1943; Khanaqin, Irak, BGW, gr. 8-A-2. Dułak Stanisław, bomb., 25.9.1911, Strzelce Małe, p. Brzesko; 18.7.1944; Loreto, Włochy, CP, gr. 8-D-6. Eks. Więcej na temat Stanisława Duraka przeczytac można w artykule Sławomira Patera, tutaj » fot. Urszula Pater
Gat Władysław, sierż., 20.4.1896, Filipowice, p. Brzesko; 7.7.1945; Casamassima, Włochy, CP, gr. 3-F-4. Eks. Kumorek Władysław, kapr., 25,3,1907, Ruda Kamczalna (Ruda Kameralna), p. Brzesko; 29.7.1943; Khanaqin, Irak, CW, gr. 7-J-6. Majka Andrzej, sierż., 17.12.1893, Wola Przemykowska, p. Brzesko; 17.10.1943; Ramleh, Palestyna, GW, gr. 3-1-7. Mączka Władysław, strz., 1.11.1908, Ujście Solne, p. Bochnia (obecnie Brzesko); 8.8.1944; Loreto, Wiochy, CP, gr. 5-A-4. Eks. Nalepka Jan, kapr., 4.7.1906, Poręba Spytkowsko; p. Brzesko; 9.5.1945; Casarnassima, Włochy, CP, gr. 3-B-6. Eks. Pałach Stanisław, ppor., 22.3(6).1913, Wola Przemykowska, p. Brzesko; 17.7.1944; Loreto, Włochy, CP, gr. 6-A-8. Eks. Pałka Antoni, por., 10.12.1907, Jadowniki, p. Brzesko; 4.7.1944; Loreto, Włochy, CP, gr. 6-B-6. Eks. (przed wojna był nauczyciel szkoły powszechnej w Jadownikach. Zginął w natarciu na San Angelo, gdzie był z-cą d-cy w 4 kompanii 17 Lwowskiego Batalionu Strzelców - źródło: Wacław Sadowski, "17 LBS San Angelo", 1984r) Para Antoni Jan, kpt.. 23.9.1912, Wojakowa, p. Brzesko: 19.10.1944; Bologna, Włochy, OP, gr. 7-P-3. Eks. Patulski Mieczysław, kan., 22.8.1922, Wola Radłowska, p. Brzesko; 29.5.1945; Bologna, Włochy, CP, gr. 3-B-17. Eks. Pikuła Władysław, por., 31.7.1912, Borzęcin, p. Brzesko; 13.1.1946; Bologna, Włochy, CP, gr. 7-R-5. Eks. Pudło Tadeusz, uł. 12.5.1922, Suwczyn (Sufczyn), p, Brzesko; 17.8.1944; Loreto, Włochy, CP, gr. 9-C-14. Eks. Smaluch Józef, strz., 15.5.1921, Zawada Uszewska„ p. Brzesko; 22.5.1944; Monte-Cassino, Włochy, CP, gr. 1-C-12. Sks. (Eks.). Sulma Andrzej, uł., 15.3.1920, Niedzieliska, p. Brzesko; 19.5.1944; Monte-Cassino, Wiochy, CP, gr. 9-A-19. Eks. Szajc Mirosław, strz., 7.9.1922, Wielka Wieś, p. Brzesko; 20.3.1945; Bologna, Włochy, CP, gr. 23-E-3. Eks. Świątek Józef, plut., 31.L1901, Zdropce (?), p. Brzesko; 25.10.1942; Khanaqin, Irak, CW, gr. 2-B-8. Zapiór Władysław, plut., 5.5.1913, Uszew, p. Brzesko; 3.7.1944; Loreto, Włochy, CP, gr. 7-A-24. Eks.
Jednostki Wojskowe na Środkowym Wschodzie 1944-1946 Kossakiewicz Adam, ppor., 10.9.1899, Wojnica (Wojnicz), p. Brzesko, w. Kraków; 3.9.1945; Kantara East, Egipt, BWC, gr. 11.0.17.
Marynarze
Błoniarz Adolf, marynarz, 10.5.1924, Okocim, p. Brzesko; 8.10.1943; ORP "Orkan", więcej »Migda Ludwik Bronisław, marynarz, 25.8.1919, Strzalce Wielkie, p. Brzesko; 8.10.1943; ORP "Orkan". Prociuk Józef, marynarz, 4.1.1920, Zaborów, p. Brzesko; 8.6.1940; ORP "Orzeł".
(fot. PSP w Zaborowie)
Józef, Stefan Prociuk urodził się 4 stycznia 1920 roku w Zaborowie. Na podstawie zapisów metrykalnych wiadomo, że Jego ojciec Włodzimierz Prociuk, urodzł się w Ułaszkowcach w pow. czortkowskim, był wachmistrzem żandarmerii w Słotwinie. Matka Anna Siemieniec, córka Franciszka i Marii Pawlik zajmowała się wychowaniem dzieci. Po ślubie rodzina Prociuków zamieszkała w Zaborowie, gdzie Włodzimierz Prociuk pracował w Urzędzie Pocztowym. Po ok. 20 latach rodzina przeniosła się do Tarnowa a po wybuchu wojny wyemigrowała za ocean. Jak wynika z zapisów ksiąg parafialnych Józef Prociuk, ochrzczony został 6 stycznia 1920 roku, a chrzestnymi byli Józef Siemieniec i Jadwiga Pawlik. Miał pięcioro rodzeństwa. W młodości uczęszczał do Szkoły Powszechnej w Zaborowie. Następnie kontynuował naukę w szkole w Tarnowie. (źródło: A.P.)
Zydroń Piotr Jan, st. marynarz., 4.7.1917, Okocim, p. Brzesko; 8.6.1940; ORP "Orzeł", więcej »
Lotnictwo
Dziaduła Franciszek, kapr. -Sgt., 2.2.1912, Lętowice, p. Brzesko; 11.9.1944; Budapeszt, Węgry, BCW, grób wspólny, 4,5, 6,7.B.1. Samolot Halifax II GR-G (JP288) z załogą dowodzoną przez plut. Fedzińskiego w składzie: ppor. Lach, ppor. Kozłowski, plut. Paździor, sierż. Mucha, kpr. Podsiadły i kpr. Dziaduła, został zestrzelony przez niemiecki myśliwiec i rozbił się w we wsi Ruzsa koło miasta Szeged na Węgrzech. Wracali do bazy w miejscowości Brindisi we Włoszech, po dokonaniu zrzutu dla powstańców warszawskich. Wrak odkryto dopiero w 1946 r. (na stronie Harrington Muzeum w WB podano, że samolot rozbił sie koło wsi Gsorva w dawnej Jugosławii, czytaj »). Polski dywizjon "C" 138 do Zadań Specjalnych, w którym służył Franciszek Dziaduła, został przekształcony w dniu 7.11.1944 w Dywizjon 301.
Sowa Władysław, sierż. pilot. - Sgt., 5.9.1911, Wesołów, p. Brzesko; 4(3).2,1943; (Służył w 300 Dywizjonie Bombowym "Ziemi Mazowieckiej", Jego samolot prawdopodobnie został zestrzelony do morza podczas minowania wód w rejonie Lorient, źródło »). Pośmiertnie odznaczony Srebrnym Orderem Virtuti Militari. (źródło ») Sukiennik Jerzy Jan Stanisław, por. obserwator - F/0, 10.4.1912, Brzesko; 6(5).2.1941; Charleroi, Belgia, CM, gr. 1., więcej » | | (z arch. Barbary Leszczuk) | | Wiśniewski Michał Egidiusz, plut. pchr. - Sgt., 25. 5. 1910, Lusławice, p. Brzesko; 11.11.1944; (?). W czasie nocnego lotu zwiadowczego zapalił się jeden z silników samolotu Handly Page Halifax II, nr. JN967. Ogień przeniósł się na skrzydło i samolot runął na ziemie w miejscowości East Ferry koło Gainsborough, Lincolnshire, WB. Franciszek Wiśniewski został pochowany na cmentarzu w Newark-on Trent w WB. W roku 1964 został ekshumowany i przeniesiony do prywatnego grobu na cmentarzu św. Idziego w Zakliczynie. (więcej »)
Wolnik Józef, kpt-F/Lt., 4.3.1912, Maszkienice, p. Brzesko; 23.9.1943; Blackpool, W. Brytania, gr. B.B.493. W Wojsku polskim od 1930r. Po dwuletnim przeszkoleniu od sierpnia 1934 roku pełnił służbę jako Obserwator w lekkich bombowcach. Po wybuchu wojny z Niemcami uciekł do Rumuni a kilka miesięcy później przez Francję dotarł do Anglii, gdzie w latach 1940-1941, latał w Dywizjonie 309 jako Obserwator na samolotach typu Lysander, w jednostce wspomagającej Armię i stacjonującej w okolicy Perth. Od września 1941 do kwietnia 1942 przeszedł przeszkolenie w Ośrodku Wyszkolenia Bojowego Załóg Bombowych (18UOT) i został przydzielony do Dywizjonu 304 jako nawigator na średnich bombowcach Vickers Wellington. Po zakończeniu służby w Dywizjonie 304 został przeniesiony najprawdopodobniej jako instruktor do obozu treningowego pilotów australijskich 6OTU. Podczas jednego z lotów treningowych jego samolot rozpadł się w powietrzu. Józef Wolnik został odznaczony Srebrnym Orderem Virtuti Militari (źródło »). Trzy tygodnie przed tragiczną śmiercią wziął ślub z angielską dziewczyną o imieniu Josaphine (Józefina). Nazwiska wymienionych wyżej bohaterskich lotników zostały upamiętnione na Polish War Memorial (czytaj ») – pomniku usytuowanym w Londynie, wzniesionym by uczcić pamięć lotników polskich pomagających aliantom podczas II wojny światowej. Wzniesiony z inicjatywy polskiego stowarzyszenia Polish Air Force Association, a odsłonięty w 1948 r. koło bazy RAF Northolt (*) SKRÓTY | C cmentarz CW "" wojenny CCK "" cywilny katolicki CM "" miejski CP "" polski BCW "" brytyjski wojenny | (?) dane nieznane p. powiat w. województwo gr. grób dz. działka eks. ekshumowany (nie oznacza to, że zwłoki zostały przeniesione do kraju. Ekshumacja mogła być związana z przeniesieniem z pierwotnego miejsca pochówku do wydzielonego grobu na cmentarzu - przypis Zb. Stós) | W części "Lotnictwo" podano oprócz stopni polskich, stopnie brytyjskie skrótami, których znaczenie jest następujące: F/O - porucznik F/Lt - kapitan Sgt. - sierżant | * * * * *
Jan Burlikowski w Kronikach Powiatu Brzeskiego t.VI [2], podaje, poza Antonim Pałką, Jerzym Sukiennikiem i Michałem Kądzielą wymienionymi powyżej, także nazwiska: porucznika Jerzy Cygi, który miał polec w walce pod Ankoną oraz ppor. Adama Kurowskigo - miał zginąć w bitwie pod Monte Cassino. Dodatkowo Jan Burlikowski w Kronikach Brzeska [3], wymienia Karola Rutkowskiego nauczyciela szkoły powszechnej w Brzesku - zginął w kampanii wrześniowej w obronie Lwowa, zobacz ». Niestety nie znalazłem żadnej dodatkowej informacji o tych osobach. Jerzego Cygę - poległego pod Monte-Cassino wymienia też Jan Gwiazda w artykule zamieszczonym w BIM-ie w 2001 roku (czytaj ») , nie podając źródła tej informacji. Nazwisko Jerzego Cygi i Adama Kwiatkowskiego nie figuruje na żadnej liście pochowanych na cmenatrzach w Bolonii, Casamassima, Loreto i Monte Cassino. Może czytelnicy pomogą w ustaleniu losów obu tych żołnierzy. We wspomnianym wyżej artykule Gwiazda wymienia jeszcze trzy nazwiska: ppor. Józef Czernickiego i kpt. Roman Zdrocheckiego, którzy utracili życie w ZSRR, oraz ppor. Władysława Biłyka z Czchowa, który wg. Gwiazdy miał zginąć pod Anconą. Jan Burlikowski[2] napisał, że Władysław Biłyk - nauczyciel z Czchowa, zmarł w obozie koncentracyjnym w Bergen Belsen. W Internecie znalazłem potwierdzenie, że rację miał Jan Burlikowski, zobacz »
W Internecie trafiłem natomiast żołnierza st. sierżant Stanisława Biłyka ur. 11.0.3.1905 w Czchowie, zm. 1.08.1977 w Krakowie. Był członkiem personelu (kancelista) Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytami w latach 1940 - 1947, żródło » * * * * *
Kolejne nazwiska, ale bez podania dodatkowych danych, znalazłem w artykule Barbary Stachowicz, "Szkoła Podstawowa w Okocimiu im. Jana Goetza w latch 1856-1995, opublikowanym na brzesko.ws, czytaj » : * Zygmunt Gołąbek -zginął w kampanii wrześniowej, * Stanisław Baran – walczył pod Tobrukiem i Monte Cassino, * Józef Adamus – walczył we Francji, po wojnie osiedlił się w Szkocji, więcej » * Antoni Zydroń – walczył pod Tobrukiem, * Jan Gawron – zginął pod Berlinem, * Wojciech Rojek – czołgista walczył pod Monte Casino * * * * * Listę oficerów i policjantów zamordowanych w Katyniu, Miednoje i w Charkowie oraz obywateli RP z tzw. Ukraińskiej Listy Katyńskiej zamieściłem w 2009 r. czytaj »
* * * * * Powyższą listę muszę jeszcze uzupełnić o nazwiska tych żołnierzy, których krótkie życiorysy podane są w zakładce Historia portalu brzesko.ws Dziękuję Tadeuszowi Drabantowi z Krakowa za przesłanie linku do "Wykazu....",[1] Opracował Zbigniew Stós Poza artykułami w Internecie, linki do których podano w tekście artykułu, cytowane są niestępujące publikacje: [1] "Wykaz Poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939 - 1946". Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, Londyn, 1952. [2] Jan Burlikowski, Kroniki Powiatu, t.VI [3] Jan Burlikowski, Kroniki Brzeska, t.V
|