Z cyklu: ocalić od zapomnienia-wykład dr Marka Smoły "Kobiety niepospolite".
(Janina Daniłowska,Marian Słupski)
2019-04-25
Z cyklu: ocalić od zapomnienia-wykład dr Marka Smoły "Kobiety niepospolite". 
Nieprzypadkowo dobrane do prezentacji: bohaterka, skandalistka, triumfatorka, czyli: Maria Rodziewiczówna Apolonia Chalupec, Stanisława Walasiewiczówna.
Maria Rodziewiczówna - pisarka, patriotka społecznica, ur.2.02.1864 roku. Pochodziła z rodziny ziemiańskiej. Rodzicom Marii za pomoc udzieloną powstańcom styczniowym skonfiskowano majątek i zesłano na Sybir. Nieoczekiwanie Maria dziedziczy, po dalekim krewnym, majątek liczący półtora tysiąca hektarów. Młodziutka 18-letnia Maria z podziwu godną determinacją zarządza, ciężko pracując, odziedziczonym majątkiem.
Podejmuje heroiczną decyzję, zdradzającą hart ducha, ambicję, przebiera się za mężczyznę, aby móc zapanować nad miejscową służbą, zyskując posłuch i szacunek. Do dziś krąży opowieść o krnąbrnym pastuchu, którego pisarka pobiła za brak subordynacji. Samotna z wyboru, wieczorami pisze powieści tematycznie związane z tradycją, patriotyzmem kultem pracy, umiłowaniem przyrody. Bierze udział w organizowaniu szpitala wojskowego, swoim niekwestionowanym autorytetem wspiera działalność PCK, buduje z własnych środków Gimnazjum Państwowe, własnego imienia, które utrzymuje przez 3 lata.
W autobiograficznej powieści "Kądziel"opisuje kobietę zarządzającą majątkiem ziemskim. Dziś jej twórczość trochę zapomniana, słuchaczom UTW jednak znany jest Jej dorobek literacki, któż z nas nie czytał: "Dewajtis", "Lato leśnych ludzi", "Straszny dziadunio", "Wrzos" etc. Niepospolita w dniu swoim powszednim, uwielbiana, szanowana, doceniona, umiera w roku 1944, uhonorowana Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, spoczywa na warszawskich Powązkach. Skandalistka - Apolonia Chalupec (po ojcu Słowaku) polska, światowej sławy aktorka teatralna i filmowa gwiazda kina niemego. Zwykła mówić o sobie "byłam pierwsza i byłam najlepsza". Poczucie wartości, urody, talentu, odwaga otworzyły jej drogę do życiowego startu i sukcesu. Uwielbiana, bezkonkurencyjna zatrudniana przez wybitnych reżyserów, symbol seksu, oraz umiejętność dbania o własny wizerunek sprawiły, że jej życie przypominało cudowną baśń. Używała pseudonimu Pola Negri na cześć włoskiej poetki Ady Negri. Najpiękniejsza baśń musi mieć swój koniec, którym dla naszej rodaczki był przełom związany z kinem dźwiękowym. Nagle znalazła się na bocznym torze wydarzeń z powodu niskiego głosu, który w odbiorze sprawiał niekorzystne wrażenie.
Pozostała na zawsze legendą kina,jedyną polską aktorką, która osiągnęła status światowej gwiazdy filmowej. Skandale, używki, dobrobyt rodzi pytanie czy była to tylko fasada, za którą kryła się samotna, spragniona zwykłego ludzkiego szczęścia kobieta z konieczności skandalistka? Sukcesy naszej rodaczki upamiętnia gwiazda w Alei Gwiazd w Hollywood.
Niepospolita triumfatorka - Stanisława Walasiewiczówna - polska lekkoatletka, multimedalistka!
Niezwykła sportowa osobowość. 8 razy była na podium plebiscytu na najlepszego sportowca. Niekończące się sukcesy, podziw, kryły w sobie mroczną tajemnicę. W wieku dwunastu lat nasza triumfatorka odkryła bolesny dla siebie fakt, który ukrywała przez całe życie, była bowiem dotknięta hermafrodytyzmem.
Mimo to wyszła za mąż, małżeństwo trwało raptem 9 m-cy. Tragiczny przypadek sprawił, że została ugodzona strzałem prosto w serce Sekcja zwłok wykazała, że tylko w części była kobietą.
Natychmiast pojawiły się komentarze na temat jej sukcesów, które bez wątpienia były również wynikiem ogromu pracy ale i posiadanych cech męskich. Na szczęście znaleźli się ludzie, którzy zdecydowanie, odważnie rzekli, ciszej nad ta trumną! Niezwykły scenariusz napisało życie dla tych niepospolitych kobiet, które wzięły życie w swoje ręce, pozostawiając po sobie podziw wyrażony znanym przesłaniem, iż "kobieta to arcydzieło pana Boga".
Tekst: Janina Daniłowska
Fot. Marian Słupski
|