Słynne zdjęcie 13 letniego żołnierza arcyksięcia Ferdynanda zostało zrobione w Okocimiu
(Krzysztof Bogusz, Zbigniew Stós)
2019-06-03
Słynne zdjęcie 13-letniego żołnierza arcyksięcia Ferdynanda zostało zrobione w Okocimiu.
Krzysztof Bogusz odnalazł w archiwum austriackim zdjęcia, które są dowodem na to, że słynne zdjęcie propagandowe armii austriackiej, wykorzystujące wizerunek 13-letniego Josefa Kaswurma, zostało zrobione od strony południowo-zachodniej pałacu Goetza.
Co prawda zdjęcia te opisane są jako zrobione w Łańcucie: "Erzherzog Josef Ferdinand und der 13jährige Josef Kaswurm aus Kitzbühel in Lancut", ale widoczny na oryginalnym zdjęciu fragment pałacu wyraźnie wskazuje na Okocim. Na zdjęciach widać także śnieg, co dodatkowo potwierdza poprzednie spostrzeżenie.
Sztab IV Armii stacjonował w Brzesku-Okocimiu na przełomie lutego i marca 1915, natomiast w Łańcucie przebywał w październiku tegoż roku.
Na zdjęciu, które następnie udostępniano prasie, wycięto fragment pałacu, widocznego na oryginale. (patrz wcześniejszy artykuł poniżej)
| 
Moment zrobienia zdjęcia
|
Źródło: www.archivinformationssystem.at |
Opracował: Krzysztof Bogusz, Zbigniew Stós
Josef Kaswurm, najmłodszy żołnierz cesarza - miał 13 lat. Pojawil się również w Brzesku. Powyższe zdjęcie było dość znane w tamtych czasach. Widać na nim generała piechoty arcyksięcia Josefa Ferdinanda, który pozuje z najmłodszym żołnierzem w IV Armii, Josefem Kaswurmem. Najwyraźniej ojciec Josefa został powołany do służby, a ponieważ matka chłopca zmarła, zabrał ze sobą syna do okopów. Po pewnym czasie okazało się, że chłopiec mieszka z ojcem na pierwszej linii. Josef został usunięty na tyły, gdzie czyścił pistolety i pomagał przy siedzibie dowództwa armii. Tam też powstało to zdjęcie, które zostało potem wykorzystane przez propagandzisów armii i było opublikowane w wielu czasopismach oraz książkach. (źródło: »)
Josef Kaswurm był przedstawiany jako wolontariusz, który zwrócił się do arcyksięcia Józefa Ferdynanda o zgodę na wstąpienie do armii, którą ten zatwierdził. (patrz zdjęcie i podpis w prasie angielskiej).
źródło: tutaj »
Na stronie rainerregiment.at widnieje także zdjęcie Josefa Kaswurma zrobione w czasie kwaterowania sztabu IV Armii, a także 59. pułku piechoty w Pałacu Goetza, więcej ».
Josef Kaswurm w Pałacu Goetza, źródło: tutaj »
Według opisu w albumie zarówno stopień młodocianego żołnierza - Zugsführer (plutonowy) jak i die Scharfschützenschnur (dystynkcja-odznaczeni za wyniki w strzelaniu widoczne na jego mundurze) to czysta propaganda. Podobnie jak i emblemat szarotki na kołnierzu munduru, której w 59. pp nie używano (więc najprawdopodobniej Kaswurm nie był formalnie, w przeciwieństwie do ojca, żołnierzem tego pułku). Uznaje się, że ten powszechnie lubiany chłopiec był swego rodzaju maskotką sztabu 59. pp.
Ostatnie dostępne informacje o Kaswurmie uwiecznione są na fotografiach na stronie internetowej, do której link podałem pod powyższym zdjęciem, i pochodzą z Wołynia (odcinek frontu Derno - Chorłupy) ze stycznia 1916 r.
Niestety, z materiałów propagandowych niewiele można dowiedzieć się, jakie były dalsze losy Josefa Kaswurma i jego ojca.
Informacje te opracowałem na podstawie sugestii przysłanej przez Krzysztofa Bogusza i przy pomocy Jarosława Rubachy (tłumaczenia tekstów niemieckich).
Zbigniew Stós 21 maja 2019r.
|