Renowacja cmentarza wojennego nr 275 w Brzesku
(Jacek Filip)
2019-09-30
Renowacja cmentarza wojennego nr 275 w Brzesku
Obecnie na terenie Brzeska znajdują się trzy cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej.
Do cmentarza nr 277, dawniej na terenie Okocimia, można dojść od ulicy Mickiewicza, poruszając się w stronę Nowego Sącza. Na nekropolię tę, prawdopodobnie zaprojektowaną przez Roberta Motkę, składa się niewielka mogiła, w której pochowano 9 żołnierzy armii austro-węgierskiej poległych w potyczce, jaka rozegrała się pod Okocimiem w listopadzie 1914 roku. więcej »
Widok od strony północnej (fot. Paweł Nowak)
Największa z w/w nekropolii, oznaczona numerem 276, jest położona przy ulicy Czarnowiejskiej. „Cmentarz został założony w roku 1916. Jest ogrodzony murem kamiennym. Posiada jedną bramę wejściową. Zbudowany został rękami włoskich jeńców wojennych z obozu jenieckiego w Brzesku obok Targowicy. Budowa odbywała się pod kierunkiem komendanta obozu inż. Schöllicha w randze kapitana. (…) Na cmentarzu tym spoczywają polegli żołnierze armii austriackiej różnych narodowości, a więc Austriacy, Polacy, Czesi i inni, a także żołnierze rosyjscy (krzyże na ich grobach są nieco inne, mają bowiem drugie ramię). Są też liczne krzyże z nazwiskami ukraińskimi żołnierzy austriackich z Galicji Wschodniej.” – to fragment Kroniki Miasta Brzeska 1385-1944 Jana Burlikowskiego przypominający historię powstania tego miejsca pochówku. [1], [2]
 |  |  |  | 5.06.2019 r.
(fot. Paweł Nowak)
|
Trzeci z cmentarzy, nekropolia nr 275, leży w sąsiedztwie cmentarza, o którym była mowa wyżej. Znajduje się przy północnym murze cmentarza żydowskiego w wydzielonej dawniej jego części, do której prowadziła ozdobna brama (od dzisiejszej ulicy Okulickiego), zniszczona w latach 30. ubiegłego stulecia. Jak dwa wymienione wyżej został wybudowany przez Oddział Grobów Wojennych CK Komendantury Wojskowej w Krakowie. Podobnie jak cmentarz nr 276 także i ten zaprojektował Robert Motka.
 |  | 16.11.2018 r
(fot. Jacek Filip)
|
W kwaterze tej pochowano 21 żołnierzy armii austro-węgierskiej wyznania mojżeszowego poległych w 1914 i 1915 roku. Udało się zidentyfikować tylko jednego spoczywającego tam żołnierza: Chaima Weisa Weintrauba.
Jeszcze nie tak dawno nie było praktycznie możliwości dotarcia do tego miejsca pochówku, jak i większości cmentarza żydowskiego, bo teren ten został całkowicie porośnięty drzewami, krzewami i bluszczem.
Jednak dzięki inicjatywie Anny Brzyskiej i skupionym wokół niej wolontariuszom udało się doprowadzić całość nekropolii do stanu umożliwiającego bezpieczne odwiedzanie.
26.11.2016
(fot. Jacek Filip, )
Wiosną rozpoczęto, sfinansowane przez krakowski Oddział IPN, prace remontowo-konserwatorskie na cmentarzu wojennym nr 275, które zakończono we wrześniu 2019 roku.
Przy tej okazji warto zwrócić uwagę na wymagający właściwie natychmiastowego remontu mur wokół cmentarza żydowskiego przy ulicy Czarnowiejskiej, którego stan zagraża przechodzącym obok niego osobom, wśród których dominują dzieci i młodzież z pobliskich szkół.
29.09.2019 r.
(fot. Jacek Filip)
Jacek Filip
[1] Jacek Filip, Czy jest jakaś szansa? O cmentarzu wojennym w Brzesku słów kilka. [2014-08-03]
[2] KG, "Pomnik w Brzesku, czyli krzyż nad kirkutem" [2016-11-22]
|