Brzesko w "Ostatniej wojnie Austro-Węgier 1914-1918"
(Krzysztof Bogusz)
2019-10-19
Brzesko w "Ostatniej wojnie Austro-Węgier 1914-1918"
Archiwum Wojenne w Wiedniu administruje spuścizną państwa Habsburgów. Na początku lat trzydziestych XX wieku austriaccy historycy wydali monumentalne dzieło "Ostatnia wojna Austro-Węgier 1914-1918". Powstała w niespełna 10 lat po zakończeniu wojny 15 tomowa monografia zawiera opis działań wojennych w oparciu o dokumenty zachowane w archiwach austro-węgierskich. Ze względu na rozległy zakres czasowy przedstawienie działań wojennych ograniczono do poziomu dywizji.
Szczególną wartością pracy jest to, że powstała ona w oparciu o archiwalia przechowywane w wiedeńskim Archiwum Wojennym. Dla polskiego czytelnika ciekawa może być przede wszystkim austriacka perspektywa sprawy polskiej i oceny polskich żołnierzy walczących w austriackich mundurach.Wartość pracy podnoszą również szczegółowe i bardzo interesujące szkice, mapki i załączniki.
Pomimo że monografia przedstawia punkt widzenia jednego z naszych zaborców – warto zwrócić na fragment przedmowy do I wydania - „Jednocześnie tworzymy ostatni pomnik gigantycznych bohaterów wojennych, którzy toczyli walkę w ramach austro-węgierskich sił zbrojnych w ciągu przeszło czterech lat. Pomnik przede wszystkim żołnierzy, którzy na skutek zrządzenia bezlitosnego losu stracili życie na wrogiej ziemi.”
Brzesko i miejscowości w regionie zostały wzmiankowane w I tomie tego opracowania: „Od wybuchu wojny do końca bitwy pod Limanową-Lapanów; 1. Rok wojny 1914”. Informacje nt działań wojennych w naszej okolicy można znaleźć m.in. na stronach: 589-590 (18-25 listopada 1914 r.), oraz (4-12 grudnia 1914 r.) .
http://www.comroestudios.com/StanHanna/Vol1.pdf
Mapy prezentujące sytuację na froncie
http://www.comroestudios.com/StanHanna/Vol1/Sketch039.html
http://www.comroestudios.com/StanHanna/Vol1/Sketch036.html
http://www.comroestudios.com/StanHanna/Vol1/Sketch055.html
Tłumaczenie angielskie – wszystkie tomy
http://www.comroestudios.com/StanHanna/index.html
Oryginał w wersji niemieckiej
https://digi.landesbibliothek.at/viewer/toc/AC01039112/0/
Pojawiło się również polskie tłumaczenie wydane przez Wydawnictwo Napoleon V w 2016 r. Jak na razie dostępny jest I tom wydany w dwóch częściach.
Krzysztof Bogusz
|