Święty i błogosławiony … trochę zapomniani  (Marek Białka)  2020-03-04

Wchodząc małymi drzwiami do wnętrza kościoła św. Floriana w Uszwi przez tzw. babiniec nazywany inaczej kruchtą, pierwsze co rzuca się nam w oczy, to jest ołtarz dedykowany dla św. Antoniego z Padwy, którego olejny obraz na płótnie widnieje w centralnym jego miejscu.


Pamiętam jeszcze z czasów dzieciństwa, że moją uwagę od zawsze przykuwały dwie postacie stojące po bokach tegoż ołtarza. Tak naprawdę, przez dziesiątki lat nie wiedziałem kim Oni są, ale wreszcie sam postanowiłem to wyjaśnić. Jak wiemy z opisów hagiograficznych, świętych i błogosławionych rozpoznaje się po atrybutach, które ich wyróżniają spośród innych sędziwych starców, najczęściej przedstawianych z brodą i stroju pokutnym. I właśnie po bokach ołtarza św. Antoniego w uszewskiej świątyni, zapewne od ponad stu lat, stoją dwie figury dostojników Kościoła. Kim Oni są ? Czy ktoś kiedykolwiek o Nich słyszał ?

Po lewej stronie ołtarza, w czapce nieco przypominającej żydowskie nakrycie głowy, zanurzony w lekturę czytania księgi biblijnej, w habicie i brodą zakonnika dodającej jeszcze większej dostojności, stoi figura bł. Jakuba Strzemię.

Jak podają źródła historyczne, urodził się ok. 340 roku na terenie diecezji krakowskiej. W młodości wstąpił do zakonu franciszkanów, pragnąc być misjonarzem na przyłączonej ponownie do Polski przez króla Kazimierza Wielkiego Rusi Czerwonej. W 1375 roku został wybrany przełożonym Stowarzyszenia Braci Pielgrzymujących dla Chrystusa, które skupiało dominikanów i franciszkanów, prowadzących misję ewangelizacyjne na Rusi i Mołdawii. W latach 1385-1388 był gwardianem franciszkańskiego klasztoru Świętego Krzyża we Lwowie. W czerwcu 1391 roku, po śmierci arcybiskupa Bernarda papież Bonifacy IX mianował Jakuba arcybiskupem Halicza, zaś konsekracja miała miejsce w styczniu następnego roku w Tarnowie. Jako biskup odznaczał się gorliwością, organizował i umacniał struktury diecezji, tworzył nowe parafie, a juz istniejące uposażał w paramenty liturgiczne. Troszczył się o rozwój Kościoła katolickiego, często wizytował parafie archidiecezji, nawet bardzo odległe, sam nauczał wiernych prawd wiary i katechizował, szczególną pasterską troską otaczał dzieci. Starał się o powiększenie liczby kapłanów oraz dbał, aby oni sumiennie spełniali swoje obowiązki duszpasterskie, przez co w społeczeństwie wzrósł autorytet duchowieństwa. W bulli nominacyjnej papież wyliczał wiele przymiotów i cech, a to m.in. gorliwość apostolska, wielkie wykształcenie, czystość życia, szlachetność obyczajów, wytrawność w sądzie i zarządzie sprawami duchowymi i świeckimi. Wiele razy bł. Jakub służył swoimi radami świętej królowej Jadwidze i jej mężowi Władysławowi Jagiełło i właśnie dzięki protekcji pary królewskiej został arcybiskupem halickim. Prawdopodobnie ukończył studia na uniwersytecie w Rzymie, ale tytułu naukowego nie używał. Był propagatorem wewnętrznej reformy Kościoła. Nie zabiegał o majątki dla Kościoła, lecz bardzo pilnował poziomu pracy duszpasterskiej. We wrześniu 1790 roku został beatyfikowany przez papieża Piusa VI. Od 1909 roku jest patronem archidiecezji lwowskiej i miasta Lwowa. W Polsce jest patronem diecezji zamojsko-lubaczowskiej i konkatedry w Lubaczowie. W 1910 roku papież Pius X ogłosił bł. Jakuba Strzemię wraz ze św. Antonim z Padwy współpatronem krakowskiej prowincji franciszkanów konwentualnych. Jego wspomnienie początkowo obchodzone było 1 czerwca lub w 3. niedzielę po Zielonych Świętach. Po reformie kalendarza liturgicznego w 1974 roku, wspomnienie zostało przeniesione i obchodzone jest w polskich diecezjach 21 października. Po II wojnie światowej, aż do 1966 roku, relikwie bł. Jakuba znajdowały się w katedrze tarnowskiej, po czym zostały przeniesiono do Lubaczowa. W latach 1986-2009 znajdowały się w skarbcu Katedry na Wawelu w Krakowie, jako depozyt Katedry lwowskiej. Od 2009 roku relikwie przebywają na Ukrainie gdzie są umieszczone w głównym ołtarzu Katedry lwowskiej.  Czytaj więcej »  (na rkc.lviv.ua)

 * * * * *

Drugim dostojnikiem stojącym po prawej stronie ołtarza św. Antoniego uszewskiej świątyni jest również franciszkanin, przedstawiony w habicie mnicha z pastorałem w ręku, na głowie z biskupią mitrą. To figura św. Bonawentury.

Jak podają źródła historyczne, urodził się ok. 1217 roku w Bagnoregio w okolicach Viterbo.   Był teologiem, filozofem scholastykiem, doktorem Kościoła, biskupem, kardynałem oraz siódmym generałem Franciszkanów. Obok św. Tomasza z Akwinu, uważany jest za jedną z największych postaci XIII wieku, jest klasykiem szczytowego okresu scholastyki. Wraz ze św. Tomaszem został porównany przez papieża Sykstusa V do dwóch kandelabrów oświecających światłem swej mądrości cały Kościół. Według legendy, jako maleńkie dziecko został cudownie uzdrowiony przez wstawiennictwo św. Franciszka. W okresie 1236-1242 studiował w Paryżu filozofię na fakultecie sztuk wyzwolonych. Tam też wstąpił do franciszkanów w roku 1243. W roku 1248 uzyskał stopień bakałarza biblijnego. Już po kolejnych trzech latach otrzymał nominację na profesora w szkole franciszkańskiej w Paryżu. Profesorem uniwersytetu paryskiego został w 1257 roku. W dniu 2-go lutego 1257 został wybrany generałem zakonu franciszkańskiego. Wyboru dokonała kapituła generalna zebrana w Rzymie, na wniosek dotychczasowego generała, Jana z Parmy, który nie potrafił oddalić od zakonu podejrzeń o sprzyjanie nieprawowiernym nurtom interpretującym myśl Joachima z Fiore. Jan z Parmy wskazał na Bonawenturę (przebywającego wówczas w Paryżu) jako na kandydata, który został zaaprobowany przez kapitułę i papieża Aleksandra IV. Jako generał Bonawentura dokonał wielkiej reorganizacji zakonu, który bardzo rozrósł się od czasu śmierci św. Franciszka, i w którym coraz większą rolę odgrywali kapłani oraz profesorowie teologii. Bonawentura uporządkował na nowo szereg spraw, z tego też powodu nazywany jest drugim założycielem, choć nie jest to do końca ścisłe. Tzw. Konstytucje narbońskie, które zredagował na polecenie kapituły generalnej, opierały się bowiem na wielu wcześniej wprowadzonych normach, a Bonawentura tylko je usystematyzował. Był autorem dwóch życiorysów św. Franciszka. W 1263 roku, z jego inicjatywy powstało święto Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. W dniu 3 czerwca 1273 roku został mianowany kardynałem-biskupem Albano. Zmarł 15 lipca 1274 roku podczas obrad Soboru w Lyonie, którego był jednym z głównych organizatorów. Został pochowany w Lyonie. W 1482 roku papież Sykstus IV ogłosił go świętym. Ponad sto lat później papież Sykstus V zaliczył go w poczet doktorów Kościoła. Św. Bonawentura czczony jest także w Kościele prawosławnym. Szczególnie cenione są jego duchowość oraz zamiłowanie do życia kontemplacyjnego. Wspomnienie liturgiczne św. Bonawentury w Kościele katolickim obchodzone jest w dzienną rocznicę Jego śmierci, tj. 15 lipca. (źródło: franciszkanie.pl)