Dr Aleksander Deiches, adwokat, zastępca burmistrza i radny miejski w Brzesku.  (Zbigniew Stós)  2020-04-29

Dr Aleksander Deiches (1880-1941/1942),
adwokat, zastępca burmistrza i radny miejski w Brzesku.

Dr Aleksander Deiches, znany i szanowany w Brzesku adwokat, urodził się w Krakowie w dniu 18.06.1880 roku [1], inną datę - 18.07.1880 r., podano na portalu Wielkiej Genealogii Minakowskiego, (wielcy.pl).

Maturę zdawał w 1899 roku w II Liceum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie. Następnie studiował prawo na UJ w Krakowie, gdzie w roku 1906 otrzymał tytuł dr praw [2].

W Brzesku mieszkał wraz żoną Franciszką z domu Krieger (ur. 1. 10. 1883) i jej siostrą Janiną w kamienicy w Rynku pod numerem 23. Kamienica ta należała do Żyda Loffelholza i zdaniem Jana Burlikowskiego jest najpiękniejsza ze wszystkich kamieniczek w Brzesku (budynek z wykuszem, przechodzącym w wieżyczkę), [3]. Panie prowadziły pracownię hafciarską,[1].

zdj. Jan Burlikowski [3]

Małżeństwo miało dwóch synów: Jerzego (ur. 27.11.1907) i Stanisława (ur. 16.10.1914), [4]. Obaj synowie zginęli w Warszawie w czasie okupacji niemieckiej w roku 1943.

Jan Burlikowski w V tomie Kroniki Miasta Brzeska [4], pisząc o Martyrologii Żydów brzeskich, wymienił Aleksandra Deichesa w wykazie mieszkańców Brzeska, którzy w latach terroru hitlerowskiego 1939-1945 roku utracili wraz z rodzinami życie. Patrz także przedruk tego fragmentu Kroniki tutaj »

Jan Prot, siostrzeniec Aleksandra Deichesa, napisał do mnie, że według jego wiedzy Aleksander razem z żoną i jej siostrą na początku wojny znaleźli się u siostry Aleksandra, Beli Schneid we Lwowie, skąd zostali wywiezieni do Kazachstanu, gdzie Aleksander zmarł (w 1941 lub 1942 roku), a panie, po wojnie wróciły do Polski i mieszkały w Ząbkowicach Śląskich.

Dr Aleksander Deiches był nie tylko adwokatem, ale również działał aktywnie zarówno w Radzie Miejskiej (Stronnictwo Ortodoksyjne), jak i na rzecz Komitetu Opieki nad Ubogimi i Sierotami izraelskimi, którym kierował. W maju 1928 roku Aleksander Deiches został wybrany wiceburmistrzem Brzeska. Według Burlikowskiego, w okresie międzywojennym w Brzesku stanowisko wiceburmistrza powierzano przedstawicielowi ludności żydowskiej. Nie wiem, jak długo pełnił tę funkcje, ale radnym miejskim był do czerwca 1939 roku [3].

źródło: Kronika Miasta Brzeska [3]

Jak informuje wspomniany na początku artykułu portal Wielkiej Genealogii Minakowskiego, dr Aleksander Deiches od 1935 roku był członkiem krakowskiej loży „Solidarność” B'naj B'rith.

Na końcu warto wspomnieć, że na portalu brzesko.ws zamieściłem w roku 2013 pamiętnik zmarłego przedwcześnie Jasia Sochańskiego. W pamiętniku tym można zobaczyć między innymi wpis Stanisława Deichesa (młodszego syna Aleksandra), szkolnego kolegi Jasia, zobacz »

Zbigniew Stós

Piśmiennictwo:

[1] Tomasz Prot, siostrzeniec Aleksandra Deichesa, korespondencja mailowa z autorem artykułu z dnia 1.03.2015 r.
[2] Studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1850-1918, sejm-wielki.pl. Dostęp [2020-04-29]
[3] Jan Burlikowski, Kronika Miasta Brzeska 1385 – 1944.
[4] Tomasz Prot, korespondencja mailowa z autorem artykułu z dnia 31.12.2014 r.