Odbudowa mostu w Okocimiu w latach miedzywojennych
(Zbigniew Stós)
2022-10-17
Odbudowa mostu w Okocimiu w latach międzywojennych
Jedna z czytelniczek portalu brzesko.ws, przysłała trzy zdjęcia dotyczące budowy mostu w Okocimiu. Zdjęcia te były w albumie, który znalazła na strychu domu w Przytocznej (woj. Lubuskie). Z opisu zdjęć jakie znajdują się na odwrocie nie wiadomo, o który most chodzi i w którym roku zostały zrobione zdjęcia. Sądząc po mundurach widocznych na zdjęciach żołnierzy, należy przypuszczać, że zdjęcia zostały zrobione w okresie międzywojennym.
 
Opis na odwrocie
"Na pamiątkę jazdy do budowy mostu w Okocimiu. Stanisław Gregorczyk"
 |  | Opis na odwrocie
"Na pamiątkę przy budowie mostu w Okocimie. Budował 6 baon sap. jako kompania zbiorowa. Stanisław Gregorczyk"
|
W tamtych latach było nad Uszwicą cztery mosty: w ciągu ul. Browarnej, ul. Mickiewicza, ul.Okocimskiej i nieistniejący już most łączący tzw. Wenecję z ul. Cegielnianą [1]. Moim zdaniem na przesłanych zdjęciach widoczna jest budowa mostu w ciągu ul. Okocimskiej, znajdującego się niedaleko budynku dawnej Milicji Obywatelskiej (obecnie MZGM Sp. z o.o.) w Brzesku.
Jan Burlikowski w Kronikach miasta Brzeska (1385-1945) napisał "Największa znana w dziejach miasta powódź miała miejsce w roku 1934. W Brzesku i w okolicy Uszwica uszkodziła drogi i mosty, zalała ulice, domy, pola uprawne i ogrody." [2].
Powódź ta zniszczyła w powiecie brzeskim 24 750 km dróg w tym 706,39 mb. mostów całkowicie i 198,60 mb. częściowo. Powiatowy Zarząd Drogowy odbudował za pośrednictwem przedsiębiorstw całkowicie 582,64 mb mostów, a przy pomocy wojska 39,20 mb. [3] (chodzi chyba o jeden most o takiej długości - przypis Zb. Stós).
Według opinii Jarosława Rubachy, historyka wojskowości, przysłanej droga mailową - Skoro most budował 6. baon [batalion] sap. [saperów] to jednostka ta została sformowana (z przeformowanego 9. pułku saperów) w roku 1929. Stacjonowała w Brześciu. W czasie pokoju batalion spełniał zadania organizacyjne i szkoleniowe, a więc jego pododdziały mogły zostać odkomenderowane do naprawy mostu w Brzesku i mogło to być w 1934 r. Inna rzecz, że budową zajmowała się kompania zbiorowa. Czym była, nie do końca się orientuję, bo bardzo to pokrętnie wyjaśnia literatura. Wynikałoby jednak, że takie kompanie tworzono z rezerwistów np. w celu odbycia ćwiczeń, a określano je mianem "zbiorowych" (w odróżnieniu od np. kompanii łączności, kolejowej czy mostowej), bo tworzyli ją żołnierze różnych specjalności. Skoro to zatem byli rezerwiści ma ćwiczeniach, nie dziwi, że odziani zostali w najstarsze umundurowanie w magazynie, w tym w furażerki bez orzełków. Orzełek na furażerkach wprowadzony przez Naczelne Dowództwo w 1922 r., udało mi się "wypatrzeć" tylko u bodajże czterech żołnierzy.
Kim jest autor zdjęć Stanisław Gregorczyk, niestety nie udało się ustalić. Był on zapewne jednym z oficerów, którzy wraz z kompanią żołnierzy przyjechali do Brzeska w 1934 roku, aby odbudować zniszczony w czasie powodzi most na Uszwicy.
Zbigniew Stós
[1] Mieliśmy swoją Wenecję. Wspomina Andrzej Kupiec.
[2] J. Burlikowski, Kronika miasta Brzeska 1385 – 1944, t. 3, str. 31,36
[3] „Nasza Sprawa”, Ilustrowany Tygodnik katolicki Diecezji Tarnowskiej, 1935, nr 14, s. 194
|