Cmentarzysko kurhanowe w Okocimiu  (bap)  2023-10-16

W 2020 r. w 7 tomie Studiów i Materiałów do ​​Dziejów Żup Solnych w Polsce znalazła się wzmianka nt. cmentarzyska kurhanowego odnalezionego w Okocimiu, TUTAJ ». To nowe znalezisko odkryte pod koniec 2013 r. dzięki wykorzystaniu danych z Geoportalu opartych o skanowanie LiDARem. LiDAR to metoda pomiaru odległości poprzez oświetlanie celu światłem laserowym i pomiar odbicia za pomocą czujnika. Różnice w czasie powrotu wiązki lasera oraz zmiana długości fali mogą być następnie wykorzystane do tworzenia trójwymiarowego modelu.

Kurhan to typ mogiły w kształcie kopca, którą przykrywano szczątki zmarłego. W polskiej archeologii kurhanami określa się wszystkie kopce wykorzystywane w obrzędach pogrzebowych różnych kultur na przestrzeni dziejów. Kurhany poszczególnych społeczności żyjących na naszych ziemiach są stosunkowo łatwo rozpoznawalne dla wprawnego oka. Przyjmują one stożkowate, półkuliste lub piramidalne kształty, różniąc się również rozmiarami. Jednocześnie ich odkrycie często bywa łatwiejsze na mapach powstałych w wyniku lotniczego skanowania laserowego, niż w terenie gdzie przypominać mogą naturalne wzniesienia. Ich regularność w przeciwieństwie do zwykłych pagórków jest najlepiej widoczna albo na numerycznych modelach terenu,

Nową epokę w poszukiwaniach cmentarzysk kurhanowych rozpoczęły badania prowadzone z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. Pojawiła się wówczas możliwość rozszerzenia katalogu tego typu stanowisk o kolejne, nieznane wcześniej, punkty na terenach rozległych kompleksów leśnych. Udostępnienie danych
LiDAR (ang. Light Detection and Ranging) na ogólnodostępnym portalu mapowym Geoportal w krótkim czasie zaowocowało gwałtownym wzrostem zainteresowania środowiska naukowego tym narzędziem.

W grudniu 2013 r. Marek Materna z Muzeum im. Prof. Stanisława Fischera w Bochni, śledząc dane na wzmiankowanym portalu, zidentyfikował trzy grupy kopców, które po weryfikacji terenowej najprawdopodobniej należy uznać za cmentarzyska kurhanowe.

Jedne z nich to zespół 6 mogił położonych na wyniesieniu o wysokości 343,5 m n.p.m. w miejscowości Okocim, gm. Brzesko, w sąsiedztwie wczesnośredniowiecznego grodziska w Jadownikach Podgórnych. Na ten moment (na chwilę obecną przyp. red.) stanowisko to nie zostało objęte działaniami Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka oraz Muzeum im. Prof. Stanisława Fischera w Bochni.