Niezidentyfikowany budynek, kartki spożywcze z lat 80-tych, ks. Jakub Opoka, dziewczynka z Chicago,   (Zb. Stós)  2013-08-15

Czy to jest budynek Przedszkola Nr 10 w Brzesku czy Szkoła Podstawowa w Łękach a może jeszcze jakis inny budynek ?   O pomoc w odpowiedzi na to pytanie proszę czytelników.      lata 70-te XX (fot. z arch. Kariny Gaweł) Pan Tadeusz D. odnalazł kilka niewykorzystanych  kartek na mięso, wędliny i benzynę z lat 80-tych XX w.       Przypomnienie dla młodszych czytelników:   W trakcie wydarzeń Sierpniowych z 1980 jednym z 21 postulatów było wprowadzenie kartek na mięso, które faktycznie wprowadzono 28 lutego 1981. Na skutek stale narastających trudności gospodarczych system kartkowy rozszerzono 30 kwietnia 1981, obejmując nim oprócz mięsa także wszelkie przetwory mięsne, masło, mąkę, ryż i kaszę. 1 września 1981 system kartkowy objął też mydło i proszek do prania. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 system kartkowy był stopniowo rozszerzany na kolejne grupy towarów, m.in. czekoladę, alkohol, benzynę i wiele innych, osiągając zakres znacznie szerszy niż w czasie okupacji podczas II wojny światowej. W szczytowym okresie reglamentacji w PRL jako dowody zakupu stosowano również np. książeczki zdrowia dziecka, w których sklepy zobowiązane były wstemplowywać każdy zakup waty, pieluch, mleka w proszku, masła itp., albo np. pokwitowania z punktów skupu makulatury, uprawniające do zakupu papieru toaletowego w relacji 1 rolka za kilogram makulatury. Reglamentację benzyny realizowano nieco inaczej; najpierw stacje benzynowe miały obowiązek podczas każdego tankowania wbijać stosowny stempel w dowodach opłaty składki ubezpieczeniowej pojazdu, potem zaczęto wydawać odpowiednie karty do stemplowania, wreszcie "standardowe" kartki z wycinanymi kuponami. Były jeszcze specjalne kartki na benzynę z wypisywaną uznaniowo ilością tankowanego paliwa (w odróżnieniu od wydawanych przez PZU dla wszystkich posiadaczy samochodów i motocykli – był problem z motorowerami, które nie były ubezpieczane). Był to rodzaj wyróżnienia (w gestii dyrektorów większych przedsiębiorstw) i dla ówczesnych prominentów, a także jedna z form "sklepów za żółtymi firankami". Sprawa się skończyła po wykryciu wielu nadużyć (potem ponadreglamentowaną benzynę można było tankować tylko na stacjach w jednostkach wojskowych i milicyjnych na specjalne zezwolenia, które dostawali bardzo nieliczni). Dla służb mundurowych istniały swoiste "Karty kontroli przedmiotów zaopatrzenia mundurowego", za które można było kupić także trudno dostępne tekstylia (np. bieliznę, skarpetki, koszule, rękawiczki) i buty (niekoniecznie mundurowe). Po zakończeniu stanu wojennego próbowano stopniowo znosić system kartkowy, jednak na skutek ciągłych niedoborów podstawowych towarów ponownie go wprowadzano. Dopiero od 1986 wraz ze stopniową liberalizacją cen i związanymi z tym drastycznymi podwyżkami cen urzędowych system kartkowy był stopniowo, ostrożnie ograniczany. Reglamentację artykułów codziennego użytku ostatecznie wycofał rząd Mieczysława Rakowskiego. Ostatnim towarem reglamentowanym było mięso – kartki obowiązywały do końca lipca 1989 r., jednakże w ostatnich miesiącach legalnie dostępne było tzw. mięso z uboju gospodarczego, w praktyce nieznacznie tylko droższe od mięsa reglamentowanego. (źródło: wikipedia.pl)  Zdjęcie ks. Jakuba Opoki   ks.Jakub Opoka ur. 11.12.1889 w Tęgoborzu, wyświecony 1914 r.  Był prefektem w gimnazjum w Brzesku w latach 1923-1935, następnie proboszczem w Wietrzychowicach, gdzie zmarł 14.12.1965 roku. W czasie pracy w brzeskim gimnazjum był opiekunem Sodalicji męskiej i żeńskiej oraz opiekunem z ramienia grona profesorskiego w Towarzystwie Opieki nad młodzieżą szkół średnich w Brzesku a także Kapelanem drużyn harcerskich w gimnazjum i członkiem zarządu Koła Przyjaciół Harcerstwa działającego na ternie Brzeska. (źródło: ks. Michał Kotra  "Porozbiorowe dzieje parafii Brzesko 1772-1945" Brzesko 2010, Jan Burlikowski "Kroniki Miasta Brzeska 1385-1944", Brzesko 2005; Przegląd Pedagogiczny. Organ Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych. 1933 R.52 z.1-2)     (z albumu rodzinnego Emilii Korman)   Lucjan Kołodziejski przysłał zdjęcie wykonane w Chicago ok. 1930 r.   Przedstawia dziewczynkę pierwszo-komunijną. Wysłane do rodziny w Polsce. Dzisiaj już nikt nie odgadnie jej nazwiska i imienia.     (Fotografia pochodzi z archiwum p. Koczwarów. )   Czamarski Stanisław, pułkownik Wojska Polskiego, urodzony 20 lutego 1856 r., a zmarły 7 lipca 1934, pochowany na cmentarzu parafialnym w Brzesku w grobowcu rodzinnym. Będąc na emeryturze był Członkiem Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów, Koło nr 56 w Brzesku.     (z albumu rodzinnego Emilii Korman) Arbeitskarte   (arch. czytelnika) Arbeitskarte -  karta pracy przechowywana u pracodawcy. Bescheinigung był potwierdzeniem jej założenia.   Opracował: Zbigniew Stós P.S. Droga czytelniczko i czytelniku. Masz ciekawe zdjęcia lub dokumenty zamknięte w szufladzie, które powinny ujrzeć światło dzienne? Podziel się nimi z innymi!