Ochotnicza straż pożarna w powiecie brzeskim w latach 1875-1900  ( )  1900-12-31

W czasie od wiecu strażackiego w Wieliczce do I krajowego Zjazdu we Lwowie, a więc w latach 1873, 1874, i 1875 zorganizowane zostały następujące związkowe straże pożarne: w roku 1873 Brzesko

Ochotniczą straż pożarną w Brzesku założyli c.k .starosta Henryk Pfau i Walenty Dobrzyński, sekretarz c.k. starostwa

"I nastało dziesięć długich lat zupełnej prawie bezczynności. Okres ten nazwany został zupełnie słusznie okresem martwym, albowiem wybrana na I zjeździe Rada zawiadowcza prawie zupełnie posiedzeń nie odbywała i do celu Związku, środkami działania, określonymi statutem nie dążyła. Zmiany i poprawki do statutu przez długi a długi czas nie mogły być pomyślnie załatwione.

Główną prawdopodobnie przyczyną tego zastoju był brak funduszów , na co ciągle się uskarżamy. Zjazd we Lwowie uchwalił w prawdzie roczną wkładkę od każdego czynnego członka związkowej straży pożarnej, lecz wkładek tych albo zupełnie nie płacono, albo płacono zaledwie kilka związkowych straży pożarnych.

Podczas I zjazdu we Lwowie deklaracyę przystąpienia do Związku podpisało 33 towarzystw ochotniczych straży pożarnych przez swoich Delegatów , a mianowicie :[...] Wieliczki, Nowego Sącza, Brzeska, Okocima, Zakliczyna.

W pierwszym okresie istnienia kraj. Związku ochotniczych straży pożarnych zawiązane zostały następujące związkowe straże pożarne […] 1880- Wiśnicz, 1881- Ciężkowice, Krynica, Nowy Targ, w 1882 – Wojnicz. W Wojniczu założyła ochotniczą straż pożarną Zwierzchność gminna.

1886 – 1900
Okres drugi

Do najgłówniejszych przyczyn niepowodzenia Związku w okresie pierwszym, zaliczyć należy brak siły wykonawczej i dobrze urządzonej kancelaryi i brak tej łączności i świadomości swego istnienia pomiędzy strażakami do Związku należącemi, gdyż nie tylko nie pomyślano o zaprowadzeniu ewidencyi straży ochotniczych w kraju istniejących, lecz nawet nie zrobiono spisu tych straży, które do Związku należy.

Na okres drugi przypada organizacya większej połowy wszystkich związkowych straży, a mianowicie założone zostały [...]1887 – Łapanów, 1889 - Stary Sącz, 1891 – Gdów, Żabno, 1896 -Radłów

1893 – Uście solne, - zwierzchność gminna założyła miejscową straż pożarną.

W 1899 przeprowadził Krajowy Związek ochotniczych straży pożarnych reorganizacyę […] wszystkie w kraju istniejące ochotnicze straże pożarne, podzielił na siedemnaście okręgów wedle powiatów.[...]

Do okręgu II w powiatach : Kraków, Wieliczka, Bochnia i Myślenice.

Do okręgu III w powiatach :Limanowa, Nowy Sącz Nowy Targ, Grybów, Gorlice.

Do okręgu IV w powiatach : Brzesko, Dąbrowa, Mielec , Pilzno, Tarnów.

Kronika najważniejszych wydarzeń

[...]1882 Sierpień. 8.-Poświęcenie sztandaru ochotniczej straży pożarnej w Bochni. W uroczystości tej brały udział ochotnicze straże pożarne z Krakowa,Tarnowa, Nowego Sącza, Myślenic, Wiśnicza, Pilzna, Wieliczki, Okocima, Dębicy, Lipnicy i Brzeska

1890 – wielki pożar w Brzesku.

Szematyzm i statystyka

Zarządy Związków okręgowych.

[...] Związek okręgowy IV

Do niego należą ochotnicze straże pożarne: Borowa, Brzesko, Brzostek, Dąbrowa,, Hohenbach, Lisia góra, Mielec, Okocim, Padew kolonia, pławo, Przecław, Pilzno, Radłów, Rzochów, Rzędzianowice, Ryglice, Tarnów,Tuchów, Wojnicz, Zakliczyn, Żabno.

Zarządy związkowych Towarzystw - Brzesko

Naczelnik - Kazimierz Baltaziński
Z-ca Naczelnika - Karol Lindner
Instruktor - Włodzimierz Jarzyna

Uście solne       Prezes - Józef Hełpa

Wojnicz            Prezes - Józef Królikiewicz

Liczba członków związkowych straży pożarnych

W Galicyi i Landmeryi z W Księstwem Krakowskiem istnieją następujące rodzaje straży pożarnych:

I. Ochotnicze straże pożarne w miastach i miasteczkach, które nie przyjęły na siebie obowiązków straży pożarnej gminnej. Istnieją w miastach liczących wyżej jak 10.000 mieszkańców, tudzież w mniejszych miastach i miasteczkach obok straży pożarnych gminnych.

II. Ochotnicze straże pożarne w miastach i miasteczkach, które przyjęły na siebie obowiązków straży pożarnej gminnej. W każdem mieście lub miasteczku bez wyjątku musi być zorganizowana straż pożarna gminna. […] Odpada potrzeba organizowania osobnej straży pożarnej gminnej.

III. Straże pożarne gminne ( zawodowe, zwane także miejskimi, płatnemi etatowemi) Straże te istnieją w miastach liczących więcej jak 10.000 mieszkańców, jeżeli tam ochotnicze straże pożarne nie przyjęły na siebie obowiązku straży pożarnej gminnej.

IV. Pomocnicze straże pożarne w miastach i miasteczkach […] na wezwanie Naczelnika gminy (Burmistrza) lub Delegata gminy obowiązanym jest każdy mieszkaniec gminy pod karą nieść pomoc przy gaszeniu pożaru, a wszyscy ci pomoc niosący, jak niemniej osoby przeznaczone do specjalnych czynności, winni się stosować do rozporządzeń kierującego ratunkiem

[…] VI. Obowiązkowe straże pożarne w gminach wiejskich […] Do obowiązkowych straży pożarnych w gminach wiejskich należą wszyscy mężczyźni wieku od 18 do 42 lat zamieszkali w gminie, o ile nie są dotknięci kalectwem.

przyjęły na siebie obowiązek straży pożarnej gminnej

ilość towarzystw 4
ilość członków czynnych 99
ilość członków wspierających 45

pomocnicze straże
ilość straży 1
ilość członków 120

Ochotnicze straże pożarne w gminach wiejskich

ilość towarzystw 2
ilość członków czynnych 53
ilość członków wspierających 40
honorowych 5

Obowiązkowe straże pożarne w gminach wiejskich

ilość straży 12
ilość członków czynnych 261

Razem
ilość straży pożarnych 19
czynnych 533
wspierających 85
honorowych 5

Brzesko - Ilość mieszkańców w powiecie 90.748

Zestawienie ilości przyrządów i przyborów pożarnych w gminach które posiadają straże pożarne
pow Brzesko

Wykaz przyrządów w gminach które nie posiadają straży pożarnych
pow. Brzesko