Prof. zw. dr inż. Władysław Jan Kołek (1914–1992) ze Słotwiny
(bap)
2015-02-26
Kołek Władysław, prof. zw. dr inż., pochodził ze Słotwiny k. Brzeska, gdzie urodził się 23 maja 1914 r. jako syn Antoniego i Anny z domu Serwin. Wykształcenie średnie uzyskał w Brzesku. Tam w roku 1932 ukończył liceum humanistyczne.
Bezpośrednio po maturze rozpoczął studia na Oddziale Elektrycznym Wydziału Mechanicznego Politechniki Lwowskiej. Dyplom inżyniera-elektryka z wynikiem bardzo dobrym uzyskał w 1937 r. W tym roku odbył też praktyki zawodowe – najpierw kilkutygodniową w elektrowniach Paryża, a później w Zakładach Elektrycznych ŚLĄŻEL w Katowicach. Następnie – jeszcze w 1937 r. - rozpoczął służbę wojskową w szkole podchorążych Wojsk Łączności w Zgierzu, którą zakończył odebraniem przydziału (na wypadek wojny) do pułku radiotelegraficznego w Warszawie. W 1938 r. został starszym asystentem prof. K. Idaszewskiego w Katedrze Maszyn Elektrycznych Politechniki Lwowskiej. W 1939 r. wziął udział w wojnie. Ogarnięty przez wojska sowieckie dostał się do niewoli, ale zdążył z niej zbiec jeszcze przed przemieszczeniem jeńców na wschód do stałych obozów, co niewątpliwie uratowało mu życie. W 1940 roku podjął pracę w zorganizowanym przez władze sowieckie Lwowskim Politechniczeskim Instytucie jako asystent Katedry Maszyn Elektrycznych. Prowadził różnorodne zajęcia, jak wykłady dla kilku specjalności, laboratoria maszyn elektrycznych, czy projektowanie maszyn. Przed wybuchem wojny z Niemcami zdążył jeszcze odbyć praktykę w czołowej sowieckiej fabryce maszyn elektrycznych CHEMZ w Charkowie. W okresie okupacji niemieckiej pracował w Lwowskiej Sieci Okręgowej, najpierw przy projektowaniu linii wysokiego napięcia 110 kV Lwów-Borysław, a następnie przy jej eksploatacji. W 1942 r. podjął pracę dydaktyczną w zorganizowanej przez Niemców Szkole pomaturalnej Technische Fachkurse stanowiącą wówczas nieoficjalnie namiastkę Politechniki. Był asystentem prof. Idaszewskiego w zakresie maszyn elektrycznych, ale wykładał też technikę wysokich napięć, był zatrudniony przez firmę Siemens jako kierownik działu wysokonapięciowego. W 1944 r. – po ponownym zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną – powrócił do pracy w Lwowskim Politechniczeskim Instytucie czyli Politechnice Lwowskiej. Prowadził wykłady, kierował laboratorium, nauczał projektowania maszyn elektrycznych. Na początku 1945 r. w ramach tzw. „repatriacji” znalazł się w Krakowie, z „przydziałem” do tworzonej Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W pierwszym półroczu 1945 r. prowadził zajęcia dydaktyczne w Krakowie (AGH) i w Gliwicach, gdzie uczestniczył w uruchomieniu Górnośląskiej Energetyki. Przez cały czas utrzymywał ścisłe kontakty ze swoim mistrzem – profesorem K. Idaszewskim. W momencie podjęcia przez prof. Idaszewskiego decyzji o przejściu na Politechnikę Wrocławską (lipiec 1945 r.) pospieszył za nim. Był jednych z pierwszych pionierów zabezpieczających i uruchomiających wrocławskie laboratorium elektromaszynowe i pomiarowe. Przecierał również drogi rozwoju kadry akademickiej. Jako pierwszy po 1945 r. obronił na Politechnice Wrocławskiej rozprawę doktorską. Należał do „niespokojnych duchów naukowych”. Równolegle z pracą we Wrocławiu podejmował różne zadania w Gliwicach i Krakowie, by w końcu ustabilizować się jako profesor zwyczajny w AGH. Swój stosunkowo krótki pobyt we Wrocławiu zaznaczył położeniem podwalin pod Szkołę Naukową Maszyn Elektrycznych. Dzieło to kontynuował znakomicie prof. Paweł Nowacki, a zrealizował ostatecznie prof. Andrzej Kordecki. Prof. Władysław Kołek w ciągu swego bardzo pracowitego życia został promotorem aż 30 doktorów nauk technicznych. Ślady jego działalności naukowej i dydaktycznej łatwo znaleźć w trzech wyższych uczelniach: Krakowskiej AGH oraz Politechnice Wrocławskiej i Śląskiej. Opracował: Zbigniew Pohl Wrocław, październik 2009 źródło: http://www.weny.pwr.edu.pl
Od admina: Wraz ze swoim zespołem i najbliższym współpracownikiem prof. Arkadiuszem Puchałą stworzył tzw. „Krakowska Szkołę Maszyn Elektrycznych”. Członek SEP (Stowarzyszenia Elektryków Polskich), NOT, PAN — przewodniczący Komisji Elektrotechniki i Automatyki Oddziału Kraków, członek-założyciel PTE-TiS i przewodniczący Oddziału Kraków.
Posiadał wiele odznaczeń i wyróżnień państwowych, resortowych i regionalnych. Był odznaczony między innymi: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem „Górnictwo w 1000 lecie Państwa Polskiego”, Złotą odznaką Miasta Krakowa, odznaką „Za zasługi dla Województwa Krakowskiego”, tytułem Zasłużonego Nauczyciela PRL. Otrzymał Państwową Nagrodę III stopnia, nagrody Ministra Szkolnictwa Wyższego i inne.
|  | | http://www.k43.sep.wroclaw.pl | http://historia.agh.edu.pl
| Zmarł 26. stycznia 1992 r. w Krakowie i tam został pochowany na cmentarzu parafialnym Kosocice (obszar Krakowa, wchodzący w skład Dzielnicy X Swoszowice, dawna wieś włączona do miasta w 1972 roku). źródło: http://historia.agh.edu.pl; http://ptetis.agh.edu.pl; http://www.k43.sep.wroclaw.pl/; http://dydaktyka.polsl.pl; www.sep.krakow.pl
Nadesłał: Mariusz Gałek
|