Stypendia im. Jana Smolenia, kuratora oświaty z Łysej Góry  (bap)  2015-04-22

Niestety z powodu braku wydatniejszych funduszów tylko bardzo nieznaczna część petentów otrzymała stypendia. Komitet zwraca się wobec tego z gorącym apelem do społeczeństwa o zasilenia wymienionego funduszu, bo tylko w ten sposób umożliwimy zdolnym a niezamożnym dzieciom chłopskim korzystanie ze szkół średnich. Tylko drogą rozbudowy szerokiej akcji szerokiej akcji burs i stypendiów la niezamożnej młodzieży upowszechnimy oświatę.

Zadeklarowane kwoty ( nawet najdrobniejsze) prosimy wpłacać na konto nr 12 ( Komitet Uczczenia Pamięci Jana Smolenia) do Banku Gospodarstwa Spółdzielczego Oddział w Krakowie. Dotychczasowym fundatorom i ofiarodawcom Komitet w imieniu młodzieży i w imieniu własnym składa serdeczne Bóg zapłać.

źródło: "Piast” nr 51 z dnia 25 grudnia 1946 str. 11 (pisownia oryginalna)

Nadesłał:
Tadeusz Drabant

---

Od admina: Kim Był Jan Smoleń? Oto co na jego temat znalazłem w internecie.

Ur. 24.VI.1901 r. w Łysej Górze jako pierworodny syn Michała i Anieli z Mytników. Pierwszy łysogórzanin z MATURĄ (II Gimnazjum w Tarnowie, 1921r.)

Absolwent Wydziału Filozoficznego( mat.-fiz.) UJ (1925r.). Nauczyciel gimnazjów w Rudzie Śląskiej ( 1925- 1926) i Katowicach (1926-1935). Zorganizował w okresie wielkiego kryzysu dwie spółdzielnie pracy dla bezrobotnych. Od 193 r. Nauczyciel i kierownik internatu w Polskim gimnazjum Prywatnym W Bytomiu ( na terenie III Rzeszy).

Od 1.IX. 1939 r. ukrywał się w Krakowie, jako poszukiwany przez okupanta. Organizował Spółdzielnię Pracy dla bezrobotnych nauczycieli. Przyjął funkcję kierownika i organizatora tajnego nauczania od działaczy ludowych, szefa Okręgowego Biura Szkolnego w Krakowe, w tzw. Dystrykcie Krakowskim Generalnego Gubernatorstwa (powojenne województwa krakowskie i kieleckie)

Po wojnie kierownik wydziału Kuratorium Okręgu Szkolnego w Krakowie, później Kurator okręgu śląsko-dąbrowskiego w Katowicach.

Zginął tragicznie w wypadku samochodowym pod Bytomiem w podróży służbowej 28 czerwca 1945 roku. Przeżył 44lata i 4 dni.

źródło: lysagora.malopolska.pl

---

Jan Smoleń (ur. 24 czerwca 1901 w Łysej Górze pod Brzeskiem zm. 28 czerwca 1945 w Bytomiu) – polski pedagog, śląski kurator oświaty.

W 1921 ukończył gimnazjum w Tarnowie, potem kształcił się na Uniwersytecie Jagiellońskim na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Po ukończeniu studiów osiadł na Górnym Śląsku. Był nauczycielem gimnazjalnym w Rudzie Śląskiej, a następnie w Katowicach.

W sierpniu 1935 został zatrudniony przez Związek Polskich Towarzystw Szkolnych w Niemczech i rozpoczął nauczanie w Gimnazjum Polskim w Bytomiu (obecne I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Smolenia w Bytomiu), gdzie pracował do 26 sierpnia 1939 jako nauczyciel matematyki, chemii i fizyki. W 1936 prowadził w Zabrzu kurs języka polskiego, czynnie uczestniczył także w działalności Polskiego Uniwersytetu Ludowego, prowadząc wykłady na temat historii i gospodarczego rozwoju Polski. Angażował się w prace różnych polskich stowarzyszeń np. Polskiego Towarzystwa Szkolnego, pracował jako wychowawca w internacie.

Na kilka dni przed rozpoczęciem II wojny światowej w dramatycznych okolicznościach wyprowadził uczniów z internatu na dworzec kolejowy i odesłał ich do domów rodzinnych, ratując im wówczas życie. Sam opuścił Bytom jednym z ostatnich odjeżdżających do Polski pociągów. W okresie okupacji pełnił funkcję kierownika tajnego nauczania w okręgu krakowskim. Został uwięziony we wrześniu 1942, wraz z członkami Okręgowej Rady Spółdzielczej przebywał przez dwa miesiące w więzieniu na Montelupich, gdzie usiłowano im dowieść, że udzielali pomocy ukrywającym się przed pościgiem gestapo.

Po wojnie prof. Jan Smoleń wybrany został pierwszym kuratorem śląskiego okręgu szkolnego, podejmując się pracy nad odbudową zniszczonego szkolnictwa.

Zginął tragicznie w dniu 28 czerwca 1945 w wypadku samochodowym podczas podróży służbowej w Bytomiu – Karbiu.

Został pochowany w Katowicach na cmentarzu przy ul. Francuskiej.

źródło: pl.wikipedia.org

Zbigniew Stós

---

Kolejne informacje znalezione w internecie.

Nekrolog
 

źródło: Trybuna Robotnicza, Katowice, 30 czerwca 1945 r.nr.125 str.2

---

ś.p. Jan Smoleń
Wspomnienie pośmiertne

W dniu 28.6. 1945 r. zginął tragiczną śmiercią Kurator Okręgu Szkolnego, ob. Jan Smoleń.

Ś. p. Jan Smoleń urodził się w dniu 2.,6. 1901 w Łysej Górze, pow. Brzesko.
Tam też ukończył szkolę powszechną, a następnie uczęszczał do Państwowego Gimnazjum męskiego im. Hetmana Tarnowskiego w Tarnowie w łatach od r. 1913-1921, po czym studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach od r. 1921-1925.

Po ukończeniu studiów objął pracę w charakterze nauczyciela matematyki i fizyki w szkolnictwie średnim, a mianowicie: 1) od r. 1925-1926 - w Komun. Gimn. Koeduk. w Rudzie Śląskiej, 2) od. r. 1926-1935 - w Państwowym Gimn. Męskim w Katowicach 3) od r. 1935-1939 – w Polskim Gimnazjum w Bytomiu.

W okresie okupacji przebywał w Krakowie, gdzie oprócz pracy w Spółdzielni Samopomocy, a potem w Państ. Zakł. Ubezp. Wzaj. był kierownikiem Komitetu Pomocy Nauczycielom ze Śląska oraz kierownikiem tajnego nauczania na okręg Krakowski.

W Lutym 1945 objął pracę po inż. W. Gorzechowskim nad organizowaniem szkolnictwa na oswobodzonym Śląsku a od 19.2 1945, piastował urząd kuratora Okręgu Szkolnego Śląskiego w Katowicach.

Pogrzeb odbędzie się dziś W godzinach popołudniowych.

źródło: Trybuna Robotnicza, Katowice, 2 lipca 1945 r.nr.127 str.2

Nadesłał: Mariusz Gałek