Okolicznościowe wydawnictwo z okazji 80. lecia Parafii NMP Królowej Polski w Borzęcinie Dolnym
(bap)
2016-05-04
Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Borzęcinie Dolnym obchodziła w niedzielę 1 maja jubileusz 80-lecia powstania. W dniu 30 kwietnia po wieczornej Mszy Świętej odprawionej z tej okazji miało miejsce spotkanie, w czasie którego odbyła się promocja okolicznościowego wydawnictwa autorstwa Lucjana Kołodziejskiego.
Poniżej, za zgodą autora, zamieszczam pierwszy rozdział tego opracowania.
(bap)
Na początku była kaplica
Mieszkańcy Borzęcina od założenia parafii w 1364 r., tworzyli wspólnotę, skupioną wokół kościoła pod wezwaniem Narodzenia NMP. Kościół ufundowany został przez biskupa Bodzantę Jankowskiego. Usytuowano go w południowej części wsi, rozrastającej się z biegiem lat. Za sprawą przemian społecznych, demograficznych, gospodarczych, rozwoju szkolnictwa oraz wzrastającej świadomości społecznej i politycznej tutejszych chłopów, w II poł. XIX w. rozpoczął się proces rozwoju Borzęcina. Mieszkańcy północnej części wsi, czując się gospodarzami tej ziemi, uczestniczyli w zakładaniu szkoły (1893 r.), kółka rolniczego (1900 r.) i straży ogniowej (1902 r.). Wkrótce pojawiła się potrzeba wzniesienia kaplicy na „Dolnym”, jak wówczas zaczęto nazywać tę część Borzęcina.
Pomysł budowy kaplicy zrodził się na zebraniu kółka rolniczego. Propozycję wysunął były kierownik szkoły Józef Rogoziński. Zaproponował zebranym, by przyszkole wybudować kaplicę. W tym celu w grudniu 1911 r. wybrano Komitet odpowiedzialny za zbiórkę funduszy. W jego skład weszli: Stanisław Cholewa – przewodniczący, Jan Koza – zastępca przewodniczącego, Stanisław Mazur – skarbnik, Józef Rogoziński – sekretarz. Ponadto wybrano 37 członków honorowych, którzy dołączyli w skład tegoż Komitetu. Byli nimi: Ciochoń Franciszek, Drąg Wojciech, Ducinowski Jan, Fasula Franciszek, Gałek Józef, Górka Franciszek, Grzybek Jan nr d. 246, Grzybek Jan nr d. 745, Kapa Jan, Kołodziejski Michał, Kózka Tomasz, Kuliś Andrzej, Kuliś Paweł, Kuliś Wojciech, Kułak Franciszek, Kwaśniak Jan, Mazur Jan, Mazur Józef, Musiał Wojciech, Musiał Franciszek, Musiał Marcin, Obłąk Jan, Płachno Adam, Poznan Stanisław, Pudełko Michał, Rogóż Wincenty, Seidler Jan, Srakuła Jan nr. d. 209, Staśko Jan, Stąsiek Marcin, Stoch Stanisław, Szafraniec Franciszek, Szafraniec Józef, Szatkowski Wojciech, Wojnicki Józef, Zachara Jan, Zachara Józef. Parcele pod budowę kaplicy o powierzchni 624 m2 przekazał Paweł Kuliś. Zachowane w Księdze Dochodów i Rozchodów Budowy Kaplicy Mszalnej w Borzęcinie zapiski pozwalają prześledzić proces budowy kaplicy od strony finansowej.
W 1914 r. zebrano kwotę 640 koron i 70 halerzy oraz Wolny Józef ze składki w Ameryce 14 K. 70 h. Za część zebranych pieniędzy zakupiono 78 000 cegieł i 2 wagony wapna. Budowę kaplicy przerwał wybuch I wojny światowej w 1914 r.Zgromadzone środki pieniężne oraz cegła zaginęły.
Po wojnie wybrano nowy Komitet budowy kaplicy, w skład którego weszli: Józef Wolny, Stanisław Cholewa, Jan Koza i Stanisław Łoboda. Rozpoczęto zbiórkę pieniędzy, w 1923 r. ponownie zakupiono cegłę i wapno. W 1924 r. rozpoczęto budowę kaplicy. Kierował nią majster Józef Potaczek, murarzami byli Wesołowski, Chodacki, Stanisław Tychoniewicz i Becała.
Prace rozpoczęli 15 czerwca, a zakończyli 16 listopada tegoż roku. Działalność Komitetu Budowy Kaplicy Mszalnej podlegała okresowej kontroli ze strony Komisji Kontrolującej zwanej później Komisją Rewizyjną. Pierwsze jej posiedzenie miało miejsce w 7 lutego 1927 r. W jej skład wchodzili: Stanisław Łoboda, Wojciech Sobota i Alojzy Rogóż. W roku 1929 do składu Komitetu wybrano Andrzeja Mazura powierzając mu obowiązki kasjera i kierownika budowy. W razie potrzeby zwoływano Walne Zebranie celem rozstrzygnięcia większych problemów związanych z budową.
W tym roku ukończono budowę kaplicy i pokryto ją eternitem (...). Niedzielne msze św. sprawowali ka
płani z parafii Borzęcin Górny.
Pierwsza msza św. była sprawowana 10 listopada 1929 r. Pomimo możliwości, msze święte w kaplicy odbywały się rzadko. W 1932 r., osiem razy, w 1931 r., sześć razy, a w 1932 r. cztery razy. W kaplicy znajdował się ołtarz MB Częstochowskiej. Pierwotnie był on w kościele w Borzęcinie Górnym, w lewej nawie bocznej. Ufundowali go mieszkańcy Dolnej części Borzęcina m.in.: rodzina M. i S. Cholewów, W. i S. Płachno, M. i J. Mazurów oraz M. i J. Stąśków. Wykonany został w pracowni rzeźbiarskiej Stanisława Rogoża w Brzesku.
Mój ojciec Stanisław Kuliś na początku lat 30-ych XX w. odbywał służbę wojskową w wojskach łączności. Nie pamiętam jednak gdzie to było. Miał wówczas ok. 25 lat. Podczas montowania przewodu musiał wyjść na wysoki słup za pomocą drabiny, a będąc na samym jej szczycie, zachwiał się i zaczął spadać z wysokości kilku metrów. Zobaczył wtedy obraz Matki Boskiej z kaplicy w Borzęcinie Dolnym. Szczęśliwie upadł na dwie nogi i nic mu się nie stało. Uznał to za szczególny przejaw opieki Matki Boskiej. Przez całe życie głęboko wierzył w jej opiekę płynącą z obrazu w borzęcińskiej kaplicy. Często wspominał nam, swoim dzieciom, to wydarzenie. Krystyna Gałek.
Niewielki chór mieścił ok. 30 osób, od 1935 r. grał tam na fisharmonii Stanisław Leda – pierwszy organista.
Prace budowlane wsparli rodacy z Ameryki. Pomimo zakończonych prac, w kaplicy brakowało wielu sprzętów. Spłacano zaciągnięte pożyczki zarówno w Kasie Stefczyka jak i u poszczególnych mieszkańców. Jak odnotowano w protokole z Walnego Zebrania w dn. 21 marca 1932 r. dług związany z budową kaplicy wynosił 4 042 zł. Wpłata każdej złotówki, a nawet grosza była dokładnie odnotowywana w księdze. W latach 1929-1933 większość rodzin wpłacała systematycznie, byli jednak i tacy, którzy nie płacili. Wśród wymienionych z nazwiska, którzy wpłacali, znajdują się też wszyscy nauczyciele z miejscowej szkoły powszechnej.
Komitet budowy po zakończeniu budowy kościoła oraz plebanii nadal prowadził swoją działalność. Właściwie jego prace można porównać do dzisiejszej Rady Parafialnej w Borzęcinie Dolnym. Na posiedzeniu Komitetu w dn. 6 stycznia 1935 r. ... Przewodniczący (Andrzej Mazur – prz. L.K.) przedstawia zebranym, że potrzeba 2 furmanki do Ropczyc po rzeczy księdza który ma do nas przybyć na co się zgłosili pp. Kózka Feliks i Jakób Małek... . Dla wyjaśnienia dodam, że odległość z Borzęcina do Ropczyc wynosi ok. 90 km. Podróż odbyła się wozami na drewnianych kołach okutych tzw. obręczą, zaprzężonymi w parę koni.
|