Sesja wyjazdowa UTW 11.01.2017 - Bazylika Św. Floriana w Krakowie
(Cecylia Jabłońska, Jan Pietrusiński)
2017-01-13
Sesja wyjazdowa UTW 11.01.2017 - Bazylika Św. Floriana w Krakowie
Św. Florian – był oficerem armii rzymskiej. Służył w legionach na terenie dzisiejszej Austrii. Zginął śmiercią męczeńską 4 maja 304 roku za panowania cesarza Dioklecjana. Kiedy odmówił złożenia ofiary pogańskiemu bożkowi, został skazany na śmierć. Zawieszono mu do szyi kamień i strącono do rzeki Ens. Św. Florian został uznany za patrona pomagającego w czasie powodzi i suszy czyli związanych z wodą lub jej niedostatkiem. Jest tez powszechnie czczony jako patron strzegący od ognia i burzy, jest patronem strażaków.
Historia parafii Św. Floriana w Krakowie związana jest ze swym patronem.
W roku 1184 na prośbę biskupa krakowskiego Gedeona i księcia Kazimierza II Sprawiedliwego relikwie tego męczennika zostały sprowadzone z Rzymu do Krakowa i umieszczone najpierw na Wawelu, a następnie część z nich złożono do nowo wybudowanego na przedmieściach miasta kościoła. Legenda podaje, że podobno konie zaprzęgnięte w wóz wiozący szczątki Świętego stanęły w tym miejscu i nie chciały się ruszyć. Uznano to za znak i postanowiono wznieść tutaj świątynię ku czci św. Floriana.
Sprowadzenie relikwii św. Floriana było bardzo ważnym wydarzeniem społeczno-politycznym. Książę chciał uznać Świętego za patrona Królestwa. Miało to wzmocnić prestiż zarówno religijny jak i polityczny Krakowa.
Od czasów pierwszej elekcji – 1572 r. rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego wraz z Senatem Uniwersytetu, duchowieństwo i mieszczanie w tej świątyni Św. Floriana witali każdego nowo wybranego króla, który następnie ruszał w uroczystym pochodzie koronacyjnym na Wawel. Stąd też wyruszały kondukty pogrzebowe królów i wielkich Polaków oraz inne orszaki narodowe i religijne. Ostatni taki pogrzeb odbył się w 1818 r. gen. Tadeusza Kościuszki z kościoła św. Floriana na Wawel – Drogą Królewska / via regia/ przez Bramę Floriańska, ul. Floriańską na Rynek dalej ul. Grodzką , Senacką, Kanoniczą aż do Wawelu. Nazwy Bramy i ulicy Floriańskiej pochodzą od imienia patrona parafii.
Pierwszy kościół kolegiacki wzniesiono na przełomie XII i XIII w. Romański kościół górował nad okoliczną osadą zwaną najpierw od kościoła Florencją a od XV w. Kleparzem
Obecny kościół jest trzecim kościołem powstawał od połowy XVII aż do końca XVIII w. Są to formy późnobarokowe i rokokowe.
Jego centralne miejsce zajmuje obraz z 1686 r. dzieło krakowskiego malarza Jana Trycjana nadwornego malarza króla Jana III Sobieskiego. Malowidło przedstawia Św. Floriana jako patrona narodowego w mitrze książęcej na głowie i w zbroi z czerwonym płaszczem i z chorągwią ze znakiem orła białego. Kościół trzynawowy z dodatkowo dobudowanymi kaplicami.
W ponad ośmiuset latach dziejów parafii i kościoła wiele wybitnych osób z historii Polski i Kościoła katolickiego było związanych z tym miejscem.
- Bł. Wincenty Kadłubek – biskup krakowski, kronikarz dziejów Polski w roku 1216 konsekrował pierwszy romański kościół
- Św. Jan Kanty - Jan z Kęt – profesor Akademii Krakowskiej , kanonik kapituły św. Floriana
- Św. Jan Paweł II . W latach 1949 – 1951 wikariusz parafii . Przyszły papież organizował tu duszpasterstwo akademickie, zwłaszcza dla studentów pobliskich uczelni – Politechniki Krakowskiej i Akademii Sztuk Pięknych. Ze wspólnych wypraw w góry i na kajaki zrodziła się książka „Miłość i odpowiedzialność”. W mieszkaniu na wikarówce powstał dramat ‘Brat naszego Boga” – opowieść o Adamie Chmielowskim, św. Bracie Albercie, którego po latach autor kanonizował już jako papież Jan Paweł II.
- Bł. Ks. Władysław Bukowiński / 1904-1974/ - Apostoł Kazachstanu, więzień łagrów sowieckich, duszpasterz zesłańców w dalekiej Karagandzie w Kazachstanie.
- W śród wielu proboszczów parafii byli ludzie wybitni
- arcybiskup Mikołaj Trąba – prymas Polski, arcybiskup gnieźnieński
- kardynał Zbigniew Oleśnicki – kanclerz państwa i pierwszy Polski kardynał
W czasach późniejszych na szczególna uwagę zasługuje - ksiądz Wincenty Smoczyński - którego postać posłużyła Janowi Matejce do sportretowania postaci króla Zygmunta Starego w „Poczcie królów Polski”
Wśród wielu cennych pamiątek – jedna z najcenniejszych jest relikwiarz grunwaldzki ofiarowany przez króla Władysława Jagiełłę.
Zbigniew Oleśnicki – późniejszy proboszcz parafii otrzymał relikwiarz w darze za uratowanie życia króla Władysława na polach Grunwaldu.
To spotkanie było piękne – ks. dr Piotr Studnicki opowiadał bardzo ciekawie. Szkoda tylko, że mróz (tak myślę) zniechęcił wiele osób do przyjazdu. Zachęcam wszystkich, by będąc w Krakowie odwiedzili bazylikę pw. Św. Floriana na Kleparzu.
Opracowała: Cecylia Jabłońska
Zdjęcia: Jan Pietrusiński
|