Zarys historii sekcji tenisowej KS "Okocimski"

6 września 2013 r. przypada 80 rocznica zarejestrowania w Krakowskim Urzędzie Wojewódzkim stowarzyszenia pod nazwą "Okocimski Klub Sportowy" z siedzibą w Okocimiu.

Z tą datą OKS uzyskał osobowość prawną. Wniosek o rejestrację złożyli przedstawiciele grupy założycielskiej Okocimskiego Klubu Narciarskiego (OKN). Mimo rejestracji w sądzie jako OKS, działacze klubu przez następne lata używali nazwy OKN. Nazwę OKS zaczęto używać oficjalnie dopiero od 5 marca 1945 r.

W 1934 r. klub został przeorganizowany na klub wielosekcyjny i tak już zostało do dnia dzisiejszego. W czasie tych 80 lat istnienia klubu powstawały różne sekcje. Nie wszystkie z nich przetrwały do czasów współczesnych. Nie istnieje już miedzy innymi sekcja narciarska, sekcja piłki ręcznej, sekcja kolarska, jeździecka i turystyczno-kajakowa. Czas biegnie nieubłaganie, działacze i zawodnicy odchodzą, a w raz z nimi zanika pamięć o minionych latach i mniejszych lub większych sukcesach brzeskiej młodzieży.

Kiedy zauważyłem, że w krótkiej historii 75-lecia OKS Okocimski, zamieszczonej w październikowym BIM-ie z 2008 r., nie znalazła się nawet najmniejsza wzmianka o sekcji piłki ręcznej zaapelowałem ("Nie zapominajcie o sekcji piłki ręcznej" -->>) do działaczy aby nie utożsamiali historii Kluby tylko z sekcją piłki nożnej, która nawiasem mówiąc powstała dopiero 4 sierpnia 1935 r., czyli 2 lata po powstaniu OKS-u. Zwróciłem się też do czytelników portalu (byłych działaczy i zawodników) o pomoc w rekonstrukcji historii sekcji ręcznej "Apel do byłych piłkarzy ręcznych i działaczy OKS Okocimski" -->>. Zainspirowany tym apelem, przy mojej czynnej współpracy Jacek Filip napisał artykuł p.t. "Historia piłki ręcznej w Brzesku. Próba przypomnienia" -->>

Próbowałem też przez ostatnie parę lat, niestety bezskutecznie, nakłonić byłych zawodników sekcji tenisowej aby napisali parę słów na temat historii tej sekcji. Dopiero kiedy dowiedziałem się, że jeden z najlepszych w ostatnich latach zawodników Klubu napisał pracę dyplomową na AWF w Krakowie, związaną z historią sekcji piłki ręcznej OKS-u, temat ruszył z miejsca.

Poniżej mam przyjemność przedstawić zarys historii sekcji tenisowej OKS-u bazującej na jednym z rozdziałów pracy dyplomowej Mariusza Opiły, Analiza przyczyn kryzysu w sekcji tenisowej Klubu Sportowego "Okocimski", Praca magisterska obroniona na Wydziale Wychowania Fizycznego w Krakowie, napisana pod kierunkiem dr Barbary Dracz, Kraków, 1994 r.

Dokonałem w tekście oryginału tylko minimalnych zmian i dopisałem kilka uzupełnień, bazujących na informacjach otrzymanych w rozmowie z Julianem Gardzielem oraz zawartych w artykule Mariana Stolarczyka, "Z dziejów kultury fizycznej i sportu w Brzesku (1892 – 1945)". Dołączyłem też nowe zdjęcia.

Niestety autor opracowania nie ma dostępu do oryginalnych zdjęć. Zmuszony więc jestem zamieścić ich kserograficzne kopie. Podjąłem działania mające na celu dotarcie do oryginałów i mam nadzieję, że w przyszłości uda mi się zastąpić, te niewyraźne odbitki, wersjami cyfrowymi oryginałów.

Apeluję także do czytelników do przysyłania na adres <admin@brzesko.ws> wszelkich uwag, uzupełnień i nowych zdjęć, które wzbogacą i uzupełnią przedstawioną w artykule historię

W Poznaniu w 1921 roku odbyło się pierwsze założycielskie zebranie Polskiego Związku Lawn - Tenisowego (PZLT), na którym nie brakło również przedstawicieli Okręgu Krakowskiego. Także w tak małym miasteczku jak Brzesko na te lata datuje się początki tenisowych zmagań. Pierwsze korty powstały jednak kilka lat wcześniej w Okocimiu. Dokładna data zbudowania pierwszych kortów jest nieznana, brak na to jakichkolwiek dowodów, zarówno materialnych (zapisy, zdjęcia itp.) jak również pamięciowych, gdyż ludzie którzy je tworzyli, dawno już nie żyją.

Można jednak przyjąć, że pierwsze korty powstały około roku 1910 w parku obok "nowego pałacu" należącego do właściciela tych terenów, barona Jana Goetza. Jeden z tych kortów posiadał nawierzchnię tradycyjną - ziemną, zaś drugi z nich, pokryty betonem, zakończony był z jednej strony murowaną ścianą treningową. Korty te w latach 70 –tych XX w. zostały zniszczone poprzez pokrycie ich masą asfaltową. Tak jak sam park i leżące na jego terenie korty były dostępne do użytku wyłącznie rodziny ich właściciela oraz bywających tu jego gości. Oprócz tych dwóch kortów istniał na terenach okocimskich trzeci kort, zbudowany z inicjatywy pracowników "Browaru" - za zgodą i pomocą barona J. Goetza - tuż obok "firmowej" restauracji Browaru, czyli Pawilonu Okocimskiego.

Było to przypuszczalnie około 1920 roku, gdyż na korcie pozostają w pamięci postacie ówczesnych pracowników Browaru i prekursorów brzeskiego tenisa: Przyłuskiego, Rodakiewicza, Bellera, Polańskiego i innych.

(*) Stefan Komornicki był mężem Marii Pia Immakulata bar. Götz-Okocimskiej). Żołnierz Legionów podczas I wojny. Kustosz Muzeum Czartoryskich, członek Państwowej Rady Muzealnej. Docent historii sztuki, wykładowca ASP w Krakowie. Taternik i wspinacz, prezes Klubu Wysokogórskiego PTT i współtwórca GOPR, członek - założyciel AZS w Krakowie. Aresztowany w Sonderaktion, więzień Sachsenhausen, skąd wrócił poważnie chory. Pochowany jest na cmentarzu Rakowickim.

Znacznie później, bo w roku 1931 zbudowany został w Brzesku nowy kort tenisowy. Powstał on dzięki inicjatywie dwóch zapalonych miłośników tenisa: Władysława Glodt'a - profesora historii i geografii brzeskiego gimnazjum oraz J. Morawca - cenionego stomatologa. Kort był usytuowany w północno-zachodnim narożniku boiska "Sokoła", (za nieistniejącym już Kinem "Bałtyk", przy obecnej ul. Kościuszki), nawierzchnię miał ceglaną, był ogrodzony wysoką siatką.

Tenis cieszył się dużym zainteresowaniem, frekwencja była wysoka. Na tym korcie swoje pierwsze kroki stawiali późniejsi zawodnicy pierwszej drużyny OKS-u, by wymienić tu Jana Kormana, braci Mikołajczyków. Jak wspomina Julian Gardziel "w czasie wojny Niemcy zorganizowali na tym terenie zakłady naprawy taboru samochodowego". Po wojnie postawiono tu dwa bloki mieszkalne. Około roku 1932 "życie tenisowe" na korcie koło Pawilonu i na nowym korcie "Sokoła" toczyło się niezależnie od siebie.

Na pierwszym z wymienionych uprawiali grę w tenisa pracownicy Browaru i członkowie ich rodzin. Wymienić tu należy: dr. Fishinger'a, M. Kurdziela, J. Biernata, Kazimierza Szybalskiego, Rodakiewicza, Polańskiego oraz młodą Aleksandrę Guzikównę.

Na korcie "Sokoła" grali: prof. Władysław Glodt, Jan Korman, J. Morawiec, prof. Bolesław Kędzierski, M. Kuklińska. Oprócz nich grało wiele innych osób, oczywiście za niewielką odpłatnością.

W roku 1933, kilku pracowników Browaru postanowiło założyć klub narciarski. Ich przedstawiciele w składzie: dr. Zygmunt Stańkowski, Jan Polański i Kazimierz Szybalski złożyła opracowany Statut Klubu, w Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie. (prof. M. Stolarczyk w grupie założycielskiej wymienia ponadto nazwiska Jana Hellera, Mariana Kurdziela, Jana Biernata, Zbigniewa Konopkę, zastrzegając się, że lista ta jest niepełna).

"Ma mocy decyzji Wojewody Krakowskiego z dn. 24.05.1933 r. wydanej na podstawie art. o stowarzyszeniach z dnia 27.10.1932 r. wpisano do rejestru stowarzyszeń i związków Krakowskiego Urzędu Wojewódzkiego nr. 18 stowarzyszenie pod nazwą "Okocimski Klub Sportowy" z siedzibą w Okocimiu. Kraków, dn. 6.09.1933 r."

W roku 1934 większość z młodych zawodników "Sokoła" po konflikcie z członkami zarządu zgłosiła akces do Okocimskiego Klubu Sportowego. Klub został przeorganizowany na klub sportowy wielosekcyjny. Wśród organizatorów byli: Kazimierz Szybalski, dr. Zygmunt Stańkowski, Jan Biernat z Browaru "Okocim", Jan Korman, Józef Wojciechowski, Antoni Szäffer.

W roku 1935 doszło do pierwszego drużynowego spotkania z tenisistami Bochni. Dla zawodników OKS-u był to debiut, było to pierwsze oficjalne spotkanie w historii Klubu. Mecz obejmował osiem gier: dwie pojedyncze kobiet, cztery pojedyncze mężczyzn, jedną grę mieszaną i jedną podwójną mężczyzn.

Mecz zakończył się remisem 4-4, co było dla OKS-u dużym sukcesem. Spotkanie rewanżowe w Bochni zakończyło się zwycięstwem OKS-u w stosunku 7-4. W tym samym roku rozegrano jeszcze dwa spotkania z drużyną Mościc, oba zakończone nieznacznym zwycięstwem OKS-u.

Do 1939 roku następował stały rozwój sekcji. Grało coraz więcej zawodników, a poziom ich gry poprawił się. Rozgrywano wiele towarzyskich spotkań: z Tarnowem, Mościcami, Bochnią kończących sie zazwyczaj zwycięstwem Okocimskiego.

Wojna przerwała sportową działalność klubu. W latach 1939-1945 korty były nieczynne.

W maju 1945 roku pomimo trudnej sytuacji sprzętowej rozegrano pierwszy mecz w powojennej historii Klubu z drużyną "Krakusa" Kraków. Wystąpiły w niej także sławy polskiego tenisa, jak: L. Szereńcówna, Włodzimierz Olejniszyn, W. Horian.

OKS reprezentowali: Aleksandra Guzikówna, Jan Korman, Józef Wojciechowski, Jan Komornicki. Mecz zakończył się zwycięstwem "Krakusa" 6-0. Również indywidualne nie wiodło się tenisistom OKS-u. W rozegranych w maju 1945 roku Mistrzostwach Krakowa, jedynie Jan Korman doszedł do ćwierćfinału.

Drużyna OKS-u po zwycięstwie nad "Kolejarzem Olsza" Kraków 8-5, zakwalifikowała się do półfinału Drużynowych Mistrzostw Okręgu Krakowskiego.

Lata 1948 i 1949 to okres sukcesów "Okocimskiego". Po zaskakującym zwycięstwie OKS-u nad CKS-em Częstochowa 10-9, drużyna zakwalifikowała się do finału Mistrzostw Okręgu Krakowskiego. Spotkanie finałowe rozegrano w Okocimiu z zespołem "Spójni" Kraków. Wynik meczu 9-4 dla "Spójni". W drużynie OKS-u wyróżnili się Aleksandra Guzikówna i Jan Korman.

Życiowy sukces święci Jan Korman, który w parze z Marią Krawczykówną ("Tarnovia") zdobywa na kortach "Cracovii" Mistrzostwo Krakowa, zwyciężając w finale krakowską parę Jakubowska-Moj.

W 1950 roku sekcja została osłabiona przejściem czołowych zawodników do pierwszoligowej "Spójni" Kraków. Zawodnicy: Aleksandra Guzikówna, Jan Korman, Józef Wojciechowski trenowali w Okocimiu, lecz występowali w barwach w/w klubu, w dużej mierze przyczyniając się do odnoszonych przez niego sukcesów.

Aleksandra Guzikówna, Jan Korman i Józef Wojciechowski odnoszą również sukcesy indywidualne na arenach ogólnopolskich turniejów. Jan Korman dochodzi do półfinału, a Wojciechowski do ćwierćfinału turnieju ogólnopolskiego w Krynicy. Są oni wówczas czołowymi zawodnikami Okręgu Krakowskiego. Za rok 1951 Jan Korman został skwalifikowany na 5-tej a Józef Wojciechowski na 15-tej pozycji.

Rok 1952 to koniec "Złotej ery" brzeskiego tenisa. Nigdy już drużyna OKS-u nie odniosła tak znaczących sukcesów jak w latach 1948-1952.

Były to bardzo trudne lata dla brzeskiego tenisa. Pomimo tego, iż w sekcji nadal trenuje wielu zawodników i zawodniczek (wg. wykazu członków sekcji na 1958 rok: trzy seniorki, 10 seniorów, 10 juniorów, 11 juniorek i 11 młodzików) sekcja nie odnotowuje żadnych znaczących sukcesów, czy to drużynowych, czy indywidualnych. Liczba rozgrywanych rocznie spotkań drużynowych zmniejsza się z kilkunastu do kilku, a te rozegrane z reguły kończyły sie porażką, żeby nie powiedzieć klęską teamu OKS-u (np. w 1957 r. OKS-SKS "Nadwiślan" 1-14, OKS-KS Chełmek 2-13, w 1959 r. mecz juniorów OKS-KS Chełmek 0-11,

OKS-Czarni Żywiec 3-12, w 1965 r. seniorzy rozegrali 5 spotkań przegrywając wszystkie).

Na początku 1968 roku zbudowano nowy obiekt tenisowy położony w kompleksie obiektów sportowych OKS-u. W sąsiedztwie basenu i stadionu piłkarskiego powstały na początku dwa korty o nawierzchni ziemnej i zaplecze w postaci szatni i urządzeń sanitarnych dobrze spełniających swoje funkcje. Sekcja uzyskała bardzo dobre warunki treningowe, o których zawodnicy sprzed 20 laty mogli tylko pomarzyć. Nadzieję na poprawę sytuacji dawało wygranie przez drużynę OKS-u w 1968 r. Mistrzostw Okręgu Krakowskiego Młodzików do 14-tu lat, rozegranych w Chełmku. Młodzicy OKS-u pokonali kolejno zespoły: KS Chełmek 6-0, Czarni Żywiec 6-0, SKN Nadwiślan 5-1, Tarnovia 5-1. W drużynie wyróżnili się Józef Zydroń-1 rakieta, Wojciech Wojciechowski-2 rakieta, Wiesław Japa-3 rakieta oraz Jerzy Grochola-4 rakieta.

W 1969 r. juniorzy OKS odnosili znaczące sukcesy. Drużyna juniorów weszła do finału rozgrywanych na szczeblu okręgu Drużynowych Mistrzostw Polski do 16-u lat, gdzie zawodnicy OKS-u przegrali z drużyną SKA "Nadwiślan" 4-5. W drużynie "Okocimskiego" wystąpili: Józef Zydroń, Wojciech Wojciechowski, Wiesław Japa, Jerzy Grochola, Jerzy Pajor oraz Andrzej Pala.

W turnieju indywidualnych juniorzy OKS-u również odnosili sukcesy. Józef Zydroń wygrał Mistrzostwa Województwa Krakowskiego juniorów do lat16-tu, a w parze z Wojciechem Wojciechowskim również grę deblową. Zawodnicy ci przez lata należeli do ścisłej czołówki Okręgu Krakowskiego.

Silna drużyna juniorów dawała duże nadzieje na stworzenie silnej drużyny seniorów. Jednak czołowi zawodnicy odeszli z sekcji (w 1969 W. Wojciechowski do SKS-u "Nadwiślan", a w 1970 r. J. Zydroń na studia).

Wojciech Wojciechowski należał do grona najlepszych zawodników w historii sekcji tenisowej KS "Okocimski ". Po przejściu do SKS-u "Nadwiślan" rozpoczął grę w pierwszoligowej drużynie w 1971 roku, zdobywając z nią w 1982 r. Drużynowe Mistrzostwo Polski. W latach 1972-1980 był członkiem kadry narodowej. W 1980 roku został powołany wraz z Tadeuszem Nowickim, Henrykiem Drzymalskim i Wojtkiem Fibakiem, do kadry Pucharu Davisa na mecz z Finlandią. W latach 1974-1980 był czterokrotnym Mistrzem Krakowa oraz dwukrotnym wicemistrzem Małopolski. W swojej karierze był wielokrotnie tryumfatorem ogólnopolskich turniejów. Karierę sportową zakończył w 1986 roku.

Od 1971 r. do 1976 r. treningi prowadził Marian Osiński. W sekcji trenowali tacy zawodnicy, jak: B. Pajor, Kazimierz Fielek, Zbigniew Nieć (późniejsi trenerzy w SKS "Nadwiślan") i J. Opiła, nie odnieśli jednak znaczących sukcesów.

W roku 1976 z dniem 3 maja Klub zmienił nazwę na MZKS "Okocimski". Sekcja tenisowa miała duże kłopoty organizacyjne. Pomimo zatrudnienia szkoleniowców i dobudowania dalszych dwóch kortów ziemnych, "Okocimski" nie mógł dopracować się drużyny seniorów. Zawodnicy nie osiągali żadnych liczących się wyników.

W 1978 r. sytuacja uległa nieznacznej poprawie, gdy pracę szkoleniową w sekcji podjął (po ukończeniu AWF-u) Józef Zydroń. Sekcja nastawiła się na nabór dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych. W zajęciach uczestniczyło wstępnie 83 dzieci w wieku 12-15 lat, z których po selekcji wyłoniła się grupa 24 osób do dalszego szkolenia (8 dziewcząt, 16 chłopców).

W roku 1980 młodzicy "Okocimskiego" pokazali się z dobrej strony na krakowskich turniejach. Bożena Przybylska została skwalifikowana w pierwszej czwórce, a Piotr Szyc w pierwszej dziesiątce Okręgu Krakowskiego. W sekcji trenowało 10-u zawodników pod opieką Józefa Zydronia, sekcją kierował Stanisław Wójciak. Na pierwszy znaczniejszy sukces trzeba było jednak poczekać , aż do roku 1985, kiedy to Mariusz Opiła zajął 9-te miejsce na Ogólnopolskiej Spartakiadzie Młodzieży w Rzeszowie. W parze z Grzegorzem Wójciakiem zdobyli Mistrzostwo Małopolski juniorów do lat 18-u. W tej samej kategorii wiekowej, mikst Bożena Przybylska - Grzegorz Wójciak zajął trzecie miejsce na tych zawodach.

Od tej pory Grzegorz Wójciak i Mariusz Opiła należeli do czołówki Okręgu Krakowskiego.

W 1987 roku Grzegorz Wójciak odszedł z sekcji na studia na krakowski AWF i zakończył karierę sportową. Mariusz Opiła był powołany do reprezentacji Okręgu Krakowskiego na mecze z Lipskiem z Lipskiem (1988, 1989 r.), Sztokholmem (1988 r.) jak również na wyjazdy na Mistrzostwach Ukrainy rozgrywane w Kijowie (1989 i 1990 r.) W 1988 roku wygrał siedem z ośmiu rozgrywanych turniejów w Okręgu Krakowskim, w tym Mistrzostwo Juniorów i Grad Prix a także zdobył Mistrzostwo Małopolski na turnieju w Sanoku. Na XV Ogólnopolskiej Spartakiadzie Młodzieży w Pile zajął 9-te miejsce. Wraz z zakończeniem gry w kategorii juniorów przeszedł do drugoligowego klubu SKS "Nadwiślan" Kraków. Był podpora drużyny ligowej. W 1985 i 1988 Na Mistrzostwach Polski zajmował 9 miejsce. W 1990 roku zdobył Mistrzostwo Krakowa seniorów.

W tym samym 1988 roku Marcin Zydroń zwyciężył w rozegranych w Krakowie Halowych Mistrzostwach Okręgu Krakowskiego do lat 12-tu.

W pierwszych latach zmian społeczno-ustrojowych zdecydowanie pogorszyły się warunki finansowe klubu i sekcji tenisowej. Jedynym szkoleniowcem pozostał J. Zydroń. Pomimo tego zajęcia odbywały sie regularnie i planowo, podobnie jak w latach poprzednich. Sportowe tradycje sekcji podtrzymywali, osiągając dobre wyniki na szczeblu regionu: Michał Kostecki jr., P. Bujak, Marcin Zydroń, M. Pajor i J. Cyga. W roku 1991 Michał Kostecki jr. został sklasyfikowany na drugim miejscu w kategorii do jat 12-tu, Marcin Zydroń - na drugim a P. Bujak-na czwartym miejscu w kategorii do lat 14-tu.

Dzięki staraniom kierownika sekcji St. Wójciaka, w roku 1992 zarząd klubu zgodził się na zatrudnienie dodatkowych dwóch trenerów: B. Przybylskiej i G. Wójciaka. Poprawiło to sytuację w naborze i szkoleniu dzieci. Marcin Zydroń, P. Bujak, J. Cyga i M. Pajor zakończyli swoje kariery. Natomiast Michał Kostecki jr. startując w barwach "KS Okocimski", jeszcze w roku 1997 plasował się w ścisłej czołówce polskich juniorów. Następcy wspomnianych zawodników próbowali dorównać poziomowi poprzedników. Ostatnie godne zauważenia wyniki osiągnęli w latach 1993-95 P. Mrówka, Monika Zydroń, M. Biel i S. Dyla plasując się na okręgowych i ogólnopolskich listach klasyfikacyjnych.

Od roku 1997 w sekcji pracuje trzech wykwalifikowanych trenerów tenisowych: J. Zydroń, G. Wójciak i M. Opiła, a funkcję kierowniczą pełni, już blisko 20-tu lat, St. Wójciak. W sekcji trenuje średnio 40 osób, głównie dzieci w wieku od 6-ciu do 12-tu lat. Dwa razy do roku organizowany jest nabór. Sekcja zapewnia swym podopiecznym zorganizowane, profesjonalnie prowadzone szkolenie.

W roku 1995 rozpoczęła treningi w sekcji mała dziewczynka, której nazwisko na trwale wpisane zostanie w historię brzeskiego tenisa - Magdalena Wiecha.

Na razie biała plama, ale mam nadzieję, że zainspirowani tym artykułem inni zawodnicy lub działacze klubu, uzupełnią w nim zawarte informacje. Wiem, że w tym okresie pojawiło się wiele zdolnej młodzieży, którzy kontynuowali tradycje swoich koleżanek i kolegów.

Cześć II-ga dotyczy lat 1970-1994 i składa się z następujących rozdziałów:

Baza treningowa i sprzęt sportowy - str. 1-2

Kadra trenersko instruktorska str. 2-3

Nabór młodzieży do sekcji str. 3-4

Organizacja szkolenia w Sekcji i wyniki w zawodach str. 4-7

Działalność Zarządu Klubu i Sekcji str. 7-8

Stosunki społeczne w Sekcji str. 8-9