Powódź w Strzelcach Małych w roku 1970
Czytelnicy zapewne pamiętają powódź stulecia w Polsce z roku 1997. Dla miasta Brzesko była to brzemienna w skutkach Powódź Tysiąclecia, ale w dorzeczu górnej Wisły powódź w lipcu 1997 roku nie przekraczała na ogół absolutnych maksimów.
"Stany wody rosły gwałtownie od 8 lipca, osiągając kulminację w Krakowie, Karsach i Szczucinie. 10 lipca. W Krakowie najwyższy stan wody - 866 cm - był niższy od absolutnego maksimum z 1970 roku o 41 cm. Na dopływach Wisły kulminacje nastąpiły 9 lipca (Soła, Skawa, Raba) oraz 10 lipca (Dunajec) i były także niższe od absolutnych maksimów." [1]
W dorzeczu górnej Wisły największa powódź w XX w. miała miejsce w lipcu 1970 roku.
"Na skutek bardzo silnych opadów między 15 a 20 lipca 1970 r, wynoszących w szeregu miejscowościach 150-226 mm na dobę, od 18 lipca zostały już przekroczone stany alarmowe w prawie całym dorzeczu górnej Wisły. Zbiornik w Rożnowie na Dunajcu zredukował kulminację wezbrania z 2959 m3/s na 2.730 m3/s, to jest o 229 m3/s. Natomiast zbiorniki Tresna i Porąbka na Sole zredukowały kulminację wezbrania z 1.250 m3/s do 760m3/s, tj. aż o 490 m3/s, czyli bardzo znacznie.
Mobilizację sił i środków przeprowadzono dość szybko. Ogółem w akcji wzięło udział 18.000 ludzi, w tym 3.088 żołnierzy i oficerów. Użyto w akcji 2 samoloty, 2 śmigłowce, 200 samochodów ciężarowych, 44 amfibie, 80 łodzi i pontonów. Ewakuowano 35 tyś. osób, w tym 4.200 młodzieży z obozów letnich i kolonii. Uruchomiono dobrze zorganizowaną akcję opieki społecznej." [2]
"W Krakowie zagrożony był wówczas Most Dębnicki oraz okolice Wawelu, popękały wały w rejonie ujścia Raby i Dunajca do Wisły, woda przelała się w wielu miejscach przez korony wałów. Szkody wywołane powodzią objęły 156 tys. ha zalanych użytków rolnych, 980 uszkodzonych mostów drogowych i kilkaset mostów miejskich, kilkanaście tysięcy zniszczonych budynków we wsiach i osiedlach. Podczas powodzi utonęło 11 osób." [1]
Na skutek przerwania wałów Dunajca ucierpiały najbardziej miejscowości znajdujące się przy ujściu tej rzeki do Wisły: Wietrzychowice, Jadowniki Mokre, Wola Rogowska i sąsiednie wioski. Woda przelała się także przez koronę wałów na Uszwicy. Zalane zostały wtedy między innymi Strzelce Małe w gminie Szczurowa.
Zamieszczone poniżej zdjęcia pochodzą z arch. Adama Książka, mieszkańca Strzelec Małych i przysłane zostały przez Beatę Marzec z Urzędu Gminy Szczurowa.
|
|
|
|
Paweł Domagała, Franciszek Książek, Jerzy Kordecki, Władysław Kordecki (na oknie) |
Rozalia Książek i syn Adam Książek |
|
|
|
|
Paweł Swornóg, Tadeusz Stąsiek, Stanisław Pieprznik, Jan Cichy, Ryszard Fela , Franciszek Książek, Józef Budek, żołnierze.
|
|
|
|
|
|
Jerzy Kordecki (w wodzie)
|
Rozalia Książek, Adam Książek
|
|
|
|
|
Amfibie na rzece Gróbce |
Jerzy Kordecki, Franciszek Książek |
Kolejne pokolenie także nie zostało oszczędzone przez siły natury, kiedy ziemia szczurowska znowu znalazła się pod wodą w drugiej połowie maja 2010 r.
Opracował
Zbigniew Stós
21 luty 2012 r.
[1] Twoja pogoda. Powódź stulecia w Polsce w 1997 roku
[2] Powódź w lipcu 1970 r., Monografia Instytutu Gospodarki wodnej