Synagoga przy ul. Berka Joselewicza w Brzesku

Zamieszczone poniżej, unikatowe zdjęcia zostały zrobione na początku 1915 roku przez austriackiego oficera (o nieznanych personaliach), stacjonującego z 59 pułkiem piechoty z Beregenz i sztabem 4 Armii w Brzesku.

Oficer ten pozostawił po sobie album z fotografiami, dokumentujący jego szlak bojowy w czasie I Wojny Światowej. Kilka z tych fotografii zostało zrobionych w Brzesku, utrwalając nieznane fragmenty historii naszego miasta.

Właścicielem zdjęć jest obecnie Marek Sukiennik, znany brzeski kolekcjoner pamiątek związanych z historią Brzeska.

Skrzyżowanie ul. B. Głowackiego i ul. Berka Joselewicza

czerwiec 2012 r.

fot. Paweł Nowak

Prezentowane poniżej trzy zdjęcia z tego albumu, przedstawiają nieznany do tej pory i niewidoczne od głównej ulicy, fragmenty miasta w okolicy skrzyżowanie ul. Bartosza Głowackiego i ul. Berka Joselewicza (noszącą także swego czasu nazwę Wapienna).

Dobrze widoczne są na zdjęciu tylne elewacje, istniejących do tej pory, budynków przy ul. Bartosza Głowackiego.

"X" zaznaczono w przybliżeniu miejsca gdzie stał autor zdjęć z 1915 roku 

fot. Paweł Nowak

Zdjęcia są bardzo cenne, jako że widoczna jest na nich nieistniejąca już Synagoga (duży piętrowy budynek po lewej stronie) przy ul. Berka Joselewicza - jedna z trzech synagog jakie funkcjonowały przed II WŚ w Brzesku. Są to jedyne znane do dzisiaj fotografie tego budynku.

Przez porównanie planu miasta z okresu okupacji niemieckiej, zamieszczonego przez Jana Burlikowskiego w "Kronikach Miasta Brzeska" z informacjami uzyskanych przez Pawła Nowaka od jednego z mieszkańców (prosił o anonimowość) widocznych na zdjęciu budynków, udało się ustalić lokalizację budynku synagogi.

ul. Berka Joselewicza

2012 r.

Budynek synagogi zajmował działkę od znaku "2.50 zł" do budynku na którym wisi tablica "PRALNIA" i został rozebrany w latach 1949-1951. Fragment planu miasta (lata 40 XX w.) Pierwsze dwa budynki (od lewej) nie istniały w roku 1915 ale widoczne są już na planie z lat 40-tych. (fot. Paweł Nowak) Niezabudowana działka była tutaj już w czasie okupacji niemieckiej. (fot. Paweł Nowak) Dokładna data powstania i zburzenia synagogi nie jest znana. Być może w przyszłości z pomocą czytelników uda się ustalić dodatkowe fakty związane z historią tej budowli.

Opracował :

Zbigniew Stós

przy współpracy

Marka Sukiennika i Pawła Nowaka

19 listopada 2012 r.

Od admina: O innej synagodze mieszczącej sie przy ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego pisałem w artykule "Parę słów o największej brzeskiej Synagodze"