|
Rodzina Sochańskich |
|
|
Jan Sochański posiadał udziały w Browarze Okocim i jednocześnie prowadził restaurację w Brzesku, skąd wybył z rodziną do Krakowa. Był także właścicielem kilku gorzelni m/in. w miejscowości Piwniczna nad Popradem w majątku Szreniawa, gdzie w okresie I wojny światowej zamieszkiwali. Sochańscy Jan i Aniela oraz ich przedwcześnie zmarły syn pierworodny Jaś pochowani są w grobie rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Brzesku. Jak wspomina Wincenty Prusak: "Rodzina Sochańskich po przybyciu do Krakowa zamieszkała przy ul. św. Tomasza 26, aż do zgonu mojej prababci Anieli (1953). Ulica ta miała zmienioną nazwę na ulicę Ludwika Solskiego po śmierci tegoż aktora, który zamieszkiwał w oficynie domu - Anieli Sochańskiej. W latach pięćdziesiątych przekwaterowano Ludwika Solskiego z oficyny do mieszkania na pierwszym piętrze od frontu kamienicy. Wraz z prababcią Anielą mieszkał jej syn Marian Sochański - późniejszy wicewojewoda lwowski i nowogrodzki a jeszcze później starosta zamojski. |
| Marian we wrześniu 1939 r. będąc starostą zamojskim brał udział w ukryciu obrazu J. Matejki "Hołd Pruski". Był więziony jako zakładnik w roku 1939 na zamku lubelskim oraz w Oświęcimiu, następnie po wyzwoleniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie i tam zakatowany został na śmierć. Walczył na froncie włoskim. Trzeci syn Jaś Sochański, zmarł w wieku 15 lat." | |
W posiadaniu Wincentego Prusaka
znajduje się paszport Jana (Johana) Sochańskiego wystawiony przez urząd w
Brzesku z pieczęciami miasta. Paszport ma wymiary 142 mm x 102 mm. Zawiera 16
kart, z których karty od nr. 6 do nr. 16 nie mają wpisów.
Jan i Aniela Sochańscy mieli czworo synów. Dwóch z nich zginęło bohatersko za ojczyznę. Starszy - Mieczysław - zginął w służbie wolnej Polsce w roku 1919, drugi Marian - został zamordowany przez stalinowców w roku 1954.
por. Mieczysław Sochański - Śreniawa, zginął w akcji plebiscytowej na Spiszu i Orawie. Służył w 1 Pułku Artylerii Górskiej stacjonującego w Nowym Targu. W dniu 9.11.1919 r. został postrzelony w miejscowości Kiezmark (dziś Słowacja) i tam był leczony w lazarecie, po czym w dniu 17.11.1919 przewieziono do Nowego Targu, gdzie zmarł 24.11.1919 r. Leży pochowany na cmentarzu w Nowym Targu. zobacz »
Marian Ludwik Sochański, prawnik, absolwent brzeskiego gimnazjum, odznaczony między innymi Krzyżem Walecznych za obronę odcinka w wojnie polsko-radzieckiej, Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta. Był wicewojewodą w Lwowie, Nowogródku i starostą w Zamościu. Więcej o najważniejszych faktach z jego życia dowiedzieć się można z artykułu Jerzego Wyczesanego, opublikowanym w marcowym BIM-ie, 2003 r. czytaj »
O jednym Jerzy Wyczesany nie napisał. Mianowicie, Marian Sochański i jego żona Zofia Sochańska-Serafin (1898-1981, autorka przewodnika po Zamościu) przyczynili się do uratowania obrazu „Hołd Pruski” Jana Matejki przed zniszczeniem i wywiezieniem przez wojska hitlerowskie. Obraz początkowo przewieziony został do Zamościa i ukryty w zabezpieczonym rulonie w podziemiach kościoła Św. Katarzyny. Po wkroczeniu wojsk sowieckich, w wyniku zdrady, sowieci szukając złota obraz uszkodzili. Następnie obraz został w wielkiej tajemnicy przewieziony do Krakowa i ukryty w muzeum Czapskich. Udział Mariana Sochańskiego oraz burmistrza Zamościa Michał Wazowski w ratowaniu obrazu Jana Matejki jest udokumentowany (wspomnienia ks. Franciszka Zawiszy czytaj »), natomiast o udziale śp. Zofii nie ma w zachowanych dokumentach informacji Jak wspomina Marcin Prusak - "Informacji nie ma bo Zofia działała w konspiracji. Historię obrazu i zasługi Zofii znam opowiadań mojej babci Anieli Sochańskiej. Wystąpiłem do Rzecznika Spraw Obywatelskich z prośbą o złożenie wniosku stwierdzającego nieważność orzeczenia skazującego Mariana Sochańskiego za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Wystąpiłem również już do IPN z wnioskiem o uznanie jako pokrzywdzonej śp. Zofii Sochańskiej z d. Serafin - żony śp. Mariana Ludwika Sochańskiego. W odpowiedzi na moje pismo procesowe z 2009 r. Rzecznik Praw Obywatelskich w dniu 27 lipca 2011 roku złożył do Sądu Najwyższego wniosek o kasację wyroku z 1951 r. czytaj »" Czytaj także:
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska "Mjr Sochański uniewinniony po 60 latach" (22.03.2102) czytaj »
Małgorzata Prusak-Zarębska "Pośmiertnie uniewinniony po latach". PALESTRA, 7-8/2014, czytaj » Dzięki uprzejmości Marcina Prusaka, mogę zaprezentować pamiętniki Mariana Sochańskiego, wydane w 1946 roku. czytaj »
Inne dokumenty dotyczące Otto Sochańskiego, przesłane przez Marcina Prusaka:
Na podstawie materiałów przesłanych przez Marcina i Wincentego Prusaka, wnuków Mieczysława Sochańskiego i Anny Strańskiej oraz Grzegorza Tuszyńskiego - syna Anny Strańskiej i Władysława Tuszyńskiego opracował
Zbigniew Stós 7 Listopad 2009 r. Ostatnia aktualizacja 20 sierpnia 2013r. Historia rodziny Sochańskich powiązana jest z historią rodziny Wańków i Strańskich więcej » |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
