Błażej Palej
(1914 -2002)

Absolwent Państwowego Gimnazjum w Brzesku z 1933r. Wieloletni nauczyciel LO i Technikum Ekonomicznego w Brzesku. Uczestnik kampanii wrześniowej i walk o Berlin, działacz społeczny LOK, ZNP, Związku Kombatantów RP, Polskiego Związku Łowieckiego.

Urodził się11 grudnia 1914 r. w Jasieniu, w rodzinie Błażeja – pracownika browaru w Okocimiu i Anny z Lasków.

Po ukończeniu 5-klasowej Szkoły Powszechnej w Jasieniu uczył się dalej w latach 1925-1933 w Państwowym Gimnazjum Koedukacyjnymw Brzesku, a następnie w latach 1933-1935 w Państwowym Pedagogium (rodzaj Seminarium Nauczycielskiego) w Krakowie, gdzie uzyskał dyplom nauczyciela szkół powszechnych z zakresu geografii i biologii. Powołany do wojska odbył zasadniczą służbę wojskową i roczny kurs w dywizyjnej szkole dla podchorążych rezerwy w Brześciu nad Bugiem, uzyskujac stopień pchor. rez. Po ćwiczeniach wojskowych odbytych w 1937 r. awansował do stopnia ppor. rez. ze starszeństwem od 1938 r. Po odbyciu służby wojskowej w latach 1937-1939 uczył w Szkole Powszechnej w Stopnicy w Kieleckiem.

W czasie wakacji 1939 r. odbył kolejne ćwiczenia wojskowe w 16. Pułku Piechoty w Tarnowie. Zmobilizowany w sierpniu 1939 r. i przeniesiony do Dowództwa Okręgu Wojskowego we Lwowie, odbył kampanię wrześniową jako dowódca kompanii na szlaku do Zaleszczyk w celu osłony transportów kolejowych zdażajacych ku rumuńskiej granicy. Po wkroczeniu 17 września Armii Czerwonej dostał się do niewoli, z której jednak uciekł po uśpieniu czujności wartowników. Przez Dubno wrócił do Lwowa, a następnie przez Przemyśl do Brzeska i Stopnicy, gdzie kontynuował pracę nauczycielską do końca 1939 r. Aby uniknąć prześladowań ze strony okupanta, za zgodą władz szkolnych powrócił w 1940 r. w rodzinne strony. Pracował wówczas w latach 1940-1945 jako robotnik w browarze okocimskim, równocześnie angażując się w tajne nauczanie w Brzesku i Jasieniu.

Po wyzwoleniu Brzeska podjął pracę nauczyciela geografii i przysposobienia wojskowego (przedmiot ten później zmienił nazwę na przysposobienie obronne) w reaktywowanym Państwowym Gimnazjum i Liceum. Jednak w marcu 1945 r. Wojskowy Departament Personalny stacjonujący we Włochach pod Warszawą powołał go do służby wojskowej i wyznaczył na stanowisko dowódcy kompanii marszowej 1. Pułku Zapasowego w Warszawie. Stąd został skierowany do I Armii Wojska Polskiego, z którą dotarł do Berlina i nad Łabę. Zdemobilizowany we wrześniu 1945 r. powrócił do pracy w brzeskim Gimnazjum i Liceum, w którym uczył do przejścia na emeryturęw 1975 r. W szkole tej pracował jednak dalej w niepełnym wymiarze godzin do 1987 r. Równocześnie (do 1956 r.) uczył geografii i przysposobienia obronnego w nowo otwartym Gimnazjum Handlowym (późniejsze Technikum Ekonomiczne), którego był współorganizatorem.

W 1946 r. B. Palej ukończył nauczycielski kurs przysposobienia wojskowego, a w latach 1951-1953 uzupełniał wykształcenie w Studium Zaocznym w Łodzi i Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie, uzyskując uprawnienia do nauczania geografii i biologii w szkołach średnich. W latach 1957-1959 uczył ponadto geografii w LO dla Pracujących w Tarnowie-świerczkowie, a w latach 1970-1972 w Technikum Mechaniczno-Elektrycznym w Brzesku.

Po wieloletnich przeszkoleniach dla oficerów rezerwy awansował do stopnia kapitana, a stopień majora otrzymał dopiero w 1983 r., będąc już na emeryturze.

Pracował społecznie w LOK-u, ZNP, Związku Kombatantów RP, Polskim Związku Łowieckim. Za całokształt pracy zawodowej i społecznej odznaczony został wieloma odznaczeniami i wyróżnieniami.

Błażej Palej zmarł 14 grudnia 2002 r. w Brzesku i pochowany został na cmentarzu parafialnym.

Opracował: Jerzy Wyczesany